Polak najlepszym rolnikiem w regionie Bałtyku
Pod koniec października 2018 roku w szwedzkim Jönköping odbył się finał międzynarodowego etapu konkursu na Rolnika Roku regionu Morza Bałtyckiego organizowanego przez World Wildlife Fund (WWF). Na tym szczeblu wygraną rywalizowali rolnicy z 12 państw.
Zwycięzcą tegorocznej edycji konkursu na Rolnika Roku regionu Morza Bałtyckiego został przedstawiciel Polski – Krzysztof Kowalski, który razem z rodziną prowadzi gospodarstwo rolne w województwie mazowieckim w sposób przyjazny środowisku naturalnemu.
W nagrodę otrzymał on 10 000 euro.
– To wielkie zaskoczenie, duma i satysfakcja, że sposób mojego gospodarowania został przez kogoś doceniony. Umacnia mnie to w przekonaniu o słusznej drodze jaką wybrałem – mówił Krzysztof Kowalski podczas uroczystości.
Rolnik z Mazwosza jest drugim Polakiem w historii, który zwyciężył w tym konkursie.
W jaki sposób rolnik prowadzi gospodarstwo, które zostało nagrodzone?
Ideą konkursu jest promowanie prowadzenia gospodarstw rolnych w sposób, który chroni środowisko naturalne, włącznie z wodą przez zanieczyszczeniem związkami azotu i fosforu, które wpływają na degradacje życia w Morzu Bałtyckim.
Zarówno komisja krajowa, jak i później międzynarodowa doceniły stosowanie przez Krzysztofa Kowalskiego praktyk w prowadzeniu gospodarstwa rolnego wspierających środowisko naturalne. Wśród docenionych działań jest m.in.:
- utrzymanie miedz śródpolnych;
- uprawę poplonów ścierniskowych (grochu z lnem) i roślin bobowatych;
- stworzenie szczelnych miejsc do przechowywania nawozów naturalnych;
- precyzyjne nawożenie, wapnowanie gleby oraz badanie gleby;
- utrzymanie aż 9 stawów, stref buforowych
- prowadzenie zadrzewień, zakrzaczeń;
- coroczne badanie paszy i wody na pozostałość azotanów i pestycydów
Komisja konkursowa zwróciła także uwagę, że Krzysztof Kowalski z rodziną zasadził ponad 1000 drzew wzdłuż rzeki czy na granicy pól tworząc alejki i „wyspy drzew” pomiędzy swoimi polami. To znacznie ogranicza spływ substancji biogennych (azotu i fosforu) z gospodarstwa do wód gruntowych i później do morza. Dodatkowo dzięki tym drzewom dziki zwierzęta mają nową przestrzeń do życia.
- Krzysztof Kowalski prowadzi gospodarstwo rolne razem z żoną Hanną (Fot. WWF)
Konkurs to okazja do promowania pozytywnych działań rolników na rzez Morza Bałtyckiego
Konkurs na Rolnika Roku regionu Morza Bałtyckiego jest organizowany od 2009 roku przez World Wildlife Fund (WWF). W tym czasie już około 50 właścicieli gospodarstw rolnych z państw znajdujących w zlewisku Morza Bałtyckiego zostało wyróżnionych za stosowanie w rolnictwie praktyk przyjaznych środowisku morskiemu. Oceniany jest sposób prowadzenia gospodarstwa rolnego i działanie na rzecz ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez związki azotu i fosforu.
Konkurs jest złożony z dwóch etapów: krajowego i międzynarodowego. W 2018 roku w Polsce jury złożone z przedstawicieli m.in. resortu rolnictwa, Ministerstwa Środowiska, resortu gospodarki morskiej oraz WWF przyznało następujące wyróżnienia:
- miejsce dla Krzysztofa Kowalskiego z województwa mazowieckiego, który wówczas w nagrodę otrzymał 1000 euro;
- miejsce dla Kamili Kasperskiej, która prowadzi ekologiczne gospodarstwo rolne „Anielskie Ogrody” w województwie lubuskim i nagroda w wysokości 500 euro;
- miejsce dla Barbary i Bartosza Idczaków z gospodarstwa ekologicznego „Lawendowa Osada” w województwie pomorskim oraz nagrodę w wysokości 300 euro.
W etapie międzynarodowym co roku biorą rolnicy z Danii, Szwecji, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Rosji, Białorusi, Ukrainy, Polski i Niemiec. Zwycięzca tego konkursu otrzymuje tytuł Rolnika Roku regionu Morza Bałtyckiego oraz 10 tys. euro.
– Ta nagroda pokazuje, że istnieją przykłady rolników, którzy podejmują dodatkowe kroki, aby wykraczać poza zwykłe działania i realizować swoją pracę w sposób przyjazny środowisku morskiemu. Odpowiedzialność za zrównoważone rolnictwo nie leży jednak tylko po stronie rolników, ale również po stronie polityków, konsumentów i każdego z nas – przyznaje Markus Eerola z Finlandii, zwycięzca konkursu w 2015 roku.
- O tytuł Rolnika Roku regionu Morza Bałtyckiego rywalizują przedstawiciele 12 państw leżących w zlewni Bałtyku (Fot. Ministerstwo Rolnictwa)
Eutrofizacja Bałtyki poważnym problemem
Jednym z najpoważniejszych zjawisk jakie mam miejsce w Morzu Bałtyckim jest efekt eutrofizacji. Dochodzi do tego, gdy w wodzie jest zbyt dużo tzw. biogennych substancji odżywczych (związków azotu i fosforu), a te są dostarczane do morza m.in. ze ścieków komunalnych i przemysłowych oraz w wyniku działalności rolniczej.
Związki azotu i fosforu dostają się do Bałtyku poprzez wody gruntowe i rzeki, a ich nadmiar w wodach gruntowych może wynikać chociażby ze stosowania nawozów w zbyt dużych dawkach czy nieodpowiednio przechowywanych nawozów naturalnych.
Paweł Mikos
Fot. WWF, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi