Najnowsze dane GUS wskazują, że w roku ubiegłym ponad połowa rolników w Polsce jako główne źródło finansowania swoich gospodarstw wskazała środki własne. Zdecydowana większość producentów zwierząt korzystała z tego sposobu finansowania. Podczas, gdy rolnicy zajmujący się uprawą roślin najczęściej sięgali po płatności bezpośrednie. Zobaczmy szczegóły
Źródła finansowania gospodarstw rolnych w 2024 roku
Jako podstawowe źródło finansowania gospodarstw rolnych ponad połowa rolników wskazała w 2024 roku środki własne (52%). Tuż za nimi były płatności bezpośrednie (35%) i pozostałe narzędzia pomocy finansowej, do których należą m.in. kredyty preferencyjne i inne fundusze unijne.
Środki własne – główne źródło finansowania producentów zwierząt
Największy odsetek rolników, którzy korzystali ze środków własnych jako głównego źródła finansowania, pochodził od użytkowników gospodarstw rolnych związanych z produkcją zwierząt (56%). Natomiast najmniejszy odnotowano wśród użytkowników gospodarstw wielokierunkowych (52,1%).
Kto najczęściej sięgał po płatności bezpośrednie?
Płatności bezpośrednie, jako główne źródło finansowania gospodarstwa rolnego, wskazało najwięcej rolników zajmujących się uprawą roślin (35,3%). Z kolei najmniejszy odsetek w tym przypadku należał do producentów zwierząt (30,8%).
Wielkość gospodarstwa ma znaczenie
Ze względu na wielkość gospodarstw rolnych głównym źródłem finansowania były także środki własne rolników. Najczęściej korzystały z nich małe gospodarstwa poniżej 2 ha (62,5%). Liczba tych gospodarstw wzrosła w porównaniu do roku 2023.
Natomiast w grupie gospodarstw o powierzchni przekraczającej 100 ha notowany był najniższy odsetek rolników, dla których środki własne stanowiły podstawowe źródło finansowania gospodarstw rolnych (44,0%).
Gospodarstwa rolne o powierzchni od 2 ha – płatności bezpośrednie przeważają
Najczęściej z płatności bezpośrednich przy prowadzeniu działalności rolniczej najczęściej korzystali rolnicy użytkujący gospodarstwa rolne o powierzchni od 2 do 15 ha (około 36%).
Kredyty preferencyjne - preferują duże gospodarstwa
Otóż największa ilość zawartych umów kredytowych dotyczyła gospodarstw o powierzchni użytków rolnych 100 ha i więcej (ponad 35%). Natomiast najmniejsza należała do gospodarstw o powierzchni poniżej 2 ha (około 1%).
Wydatki inwestycyjne rolników
Dane GUS dotyczące badania koniunktury w gospodarstwach rolnych pokazały również, że ponad połowa użytkowników gospodarstw w kraju przeznaczyła w 2024 roku posiadane środki finansowe na wydatki związane z prowadzeniem bieżącej działalności rolniczej (51,2%). Natomiast zaledwie 14,1% rolników zdecydowało się na inwestycje.
Biorąc pod uwagę wzrost wskazań od 2023 roku na wydatki inwestycyjne, to grupa użytkowników gospodarstw specjalizujących się w produkcji roślinnej przeważała. Również producenci roślin wiedli prym w najczęstszej liczbie wskazań dotyczących planowania wydatków inwestycyjnych na 2025 rok (55,1%).
Idąc dalej, na wzrost od 2023 roku wydatków inwestycyjnych najczęściej wskazywali użytkownicy gospodarstw rolnych o powierzchni mniejszej niż 2 ha, od 2 do 5 ha oraz od 10 do 15 ha.
Natomiast najwięcej zadeklarowanych na 2025 r. wydatków inwestycyjnych odnotowano wśród gospodarstw o powierzchni użytków rolnych od 5 do 20 ha (ponad 58%).
Agnieszka Sawicka
