Instytut Upraw, Nawożenia i Gleboznawstwa (IUNG) przedstawił trzeci raport na temat suszy rolniczej w Polsce. Instytut podaje w nim, ze w okresie od 11 kwietnia do 10 czerwca 2024 r. średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW) dla kraju była ujemna, wynosiła -93 mm. To właśnie na podstawie KBW IUNG ocenia stan zagrożenia suszą w poszczególnych regionach.
Gdzie najbardziej susza rolnicza daje się we znaki?
Według IUNG, KBW zmniejszył się aż o 15 mm względem poprzedniego okresu sześciodekadowego.
– Największe niedobory wody notowano w północnej części Wyżyny Lubelskiej, na Polesiu i w zachodniej części Niziny Wielkopolskiej, północnej części Niziny Podlaskiej oraz na zachodniej części Niziny Mazowieckiej od -170 do -189 mm. Duży deficyt wody wystąpił również na Nizinie Podlaskiej, Mazowieckiej, Pojezierzu Mazurskim, na Kaszubach, Żuławach, Nizinie Śląskiej oraz na Wyżynie Lubelskiej od -150 do -169 mm. Na dużym obszarze Polski niedobór wody wynosił od -120 do -149 mm. W północno-zachodniej części oraz w południowych obszarach kraju niedobory wody były najmniejsze od -50 do -119 mm – podaje Instytut.
Susza rolnicza obejmuje już 15 województw i sześć upraw
Z raportu suszowego IUNG wynika, że susza rolnicza, przez którą straty w plonach upraw wyniosą co najmniej o 20%w stosunku do plonów uzyskanych w przeciętnych wieloletnich warunkach pogodowych wystąpiły w 15 województwach.
Oto regiony, w których mamy do czynienia z suszą (w kolejności co do procenta gmin z suszą):
- kujawsko-pomorskiego,
- warmińsko-mazurskiego,
- pomorskiego,
- lubuskiego,
- łódzkiego,
- podlaskiego,
- lubelskiego,
- wielkopolskiego,
- dolnośląskiego,
- opolskiego,
- zachodniopomorskiego,
- podkarpackiego,
- świętokrzyskiego,
- śląskiego.
Susza występowała w sześciu uprawach:
- zbóż jarych,
- zbóż ozimych,
- truskawek,
- krzewów owocowych,
- rzepaku i rzepiku,
- drzew owocowych.
Susza najbardziej dotyka zboża jare
W komentarzu agrometeorologa opracowanym przez IUNG można przeczytać, że największy zasięg suszy rolniczej występował wśród upraw zbóż jarych. Suszę w tych uprawach notowano w 1461 gminach (58,98% gmin Polski). Choć jest to nieco lepiej niż w poprzednim raporcie suszowym.
Oto zestawienie z liczbą gmin w poszczególnych województwach, które zostały dotknięte suszą w zbożach jarych:
- mazowieckie – 299 gmin z suszą, czyli aż 95,22% wszystkich gmin w województwie;
- kujawsko-pomorskie – 130 (90,28%);
- warmińsko-mazurskie – 104 (89,66%);
- pomorskie – 107 (86,99%);
- lubuskie – 71 (86,59%);
- łódzkie – 146 (82,49%);
- podlaskie – 96 (81,36%);
- lubelskie – 165 (77,46%);
- wielkopolskie – 146 (64,6%);
- dolnośląskie – 92 (54,44%);
- opolskie – 30 (42,25%);
- zachodniopomorskie – 26 (23,01%);
- podkarpackie – 34 (21,25%;
- świętokrzyskie – 10 (9,8%);
- śląskie – 5 (2,99%).
Również w zbożach ozimych susza daje się we znaki. IUNG stwierdził ja na terenie 1256 gmin, czyli ponad połowy gmin Polski. Najgorsza sytuacja jest na Mazowszu i Podlasiu. IUNG potwierdził również suszę 58 gminach w uprawach rzepaku i rzepiku.
Także sadownicy i rolnicy uprawiający owoce mają powody do zmartwienia. Raport IUNG pokazuje, że w przypadku truskawek suszę odnotowano w 1036 gminach (41,82% gmin Polski), a w przypadku krzewów owocowych w 869 gminach (35,08% gmin Polski). Z kolei w uprawach drzew owocowych susza wystąpiła w 13 gminach.
Paweł Mikos