Pryszczyca przy polskiej granicy. Ogromne zagrożenie dla bydła i świń

W Niemczech, w powiecie Maerkisch-Oderland tuż przy granicy z Polską odnotowano ognisko silnie zakaźnej pryszczycy (FMD). Chorobę wykryto u trzech wołów. Jak informuje topagrar.com, chore zwierzęta poddano ubojowi, a tusze zostały zutylizowane. Utworzono strefę zagrożoną i objętą ograniczeniami o promieniu 3 i 7 km (w sumie 10 km). W Brandenburgii obowiązuje 72-godzinny postój wszelkich środków transportu przewożących zwierzęta. 

Ministerstwo rolnictwa Brandenburgii podkreśla, że obecnie prowadzone są badania, w jaki sposób wirus przedostał się do stada. W tym przypadku liczy się każda godzina, bo wirus roznosi się błyskawicznie.

Pryszczyca groźna dla bydła, świń, owiec i kóz

Pryszczyca (Foot and mouth disease - FMD) jest zakaźną i zaraźliwą chorobą zwierząt parzystokopytnych domowych oraz dzikich. Na zakażenie najbardziej wrażliwe jest bydło, następnie świnie, owce i kozy. Chorobę wywołuje wirus z rodzaju Aphtovirus należący do rodziny Picornaviridae. Wirus nie jest niebezpieczny dla ludzi.

Warto dodać, że w UE, ale również na całym świecie obowiązują bardzo surowe zasady zapobiegania chorobie i zwalczania pryszczycy. Niestety nie ma możliwości leczenia chorych zwierząt. Jeśli choć jedno zwierzę w gospodarstwie zachoruje, wszystkie zwierzęta parzystokopytne muszą zostać zabite i utylizowane.

Pryszczycy w Niemczech nie było od 40 lat

Ostatni przypadek pryszczycy wykryto w Niemczech w 1988 r. w Dolnej Saksonii. W Europie ostatnie ognisko choroby zgłoszono w Bułgarii w 2011 r. Wcześniej, w 2001 r. Wielkiej Brytanii, a następnie we Francji, Irlandii i Niderlandach. 

Jak zaznacza topagrar.com wirus pryszczycy występuje w Turcji, na Bliskim Wschodzie i w Afryce, w wielu krajach Azji i części Ameryki Południowej. Nielegalnie importowane produkty zwierzęce z tych krajów stanowią stałe zagrożenie dla europejskiego rolnictwa.

- Pryszczyca to jedna z najważniejszych gospodarczo chorób zwierzęcych na świecie. Ze względu na wzrost światowego handlu i podróży istnieje stałe ryzyko ponownego wprowadzenia i szybkiego rozprzestrzeniania się pryszczycy w Europie. Szczególnie ważne jest, aby właściciele zwierząt kontaktowali się z lekarzami weterynarii, jeśli mają niejasne objawy kliniczne, takie jak gorączka, zmiany na błonach śluzowych lub kulawizny przeżuwaczy lub świń. Jest to niezwykle ważne, ponieważ patogeny rozprzestrzeniają się poprzez wiatr. Nie możemy wywołać pożaru – to byłaby katastrofa - zaznacza minister rolnictwa Meklemburgii-Pomorza Przedniego dr. Till Backhaus.

Jakie są objawy pryszczycy? 

Objawy pryszczycy są bardzo podobne do choroby niebieskiego języka, której w Niemczech nie brakuje, co może opóźniać jej potwierdzanie:

• okres inkubacji: bydło i świnie - do 14 dni (najczęściej od 3 do 8 dni), owce i kozy - do 21 dni,
• pęcherzyki, pęcherze i bąble występujące na w jamie gębowej, na wargach, języku, w okolicy otworów nosowych oraz na wymieniu, strzykach, w szparze międzyracicowej i na koronkach racic, po ich pęknięciu - nadżerki,
• temperatura ciała podwyższona o 1,5 - 2,50C,
• apatia,
• obfite ślinienie,
• spadek mleczności aż do całkowitego zaniku,
• utrudnione przeżuwanie i utrata łaknienia,
• otwieranie jamy ustnej z charakterystycznym cmokaniem,
• kulawizna jednocześnie na wiele kończyn, sztywny chód,
• wśród dorosłych zwierząt śmiertelność jest niewielka,
• zwierzęta młode (cielęta, prosięta, jagnięta) są bardzo wrażliwe i często padają z powodu zapalenia mięśnia sercowego bez innych oznak choroby.

Szczególną uwagę należy zwrócić na małe przeżuwacze, ponieważ często nie wykazują one poważnych objawów (odwrotnie niż w przypadku choroby niebieskiego języka, u bydła objawy są rzadziej widoczne niż u małych przeżuwaczy).

- Kraj, w którym wystąpi FMD, narażony jest na bardzo duże straty ekonomiczne w przemyśle mięsnym oraz hodowli. Straty te powodowane są upadkami zwierząt z gatunków wrażliwych, kosztami likwidacji ognisk choroby oraz wypłacanych odszkodowań, a także wstrzymaniem obrotu i eksportu zwierząt z gatunków wrażliwych, mięsa tych zwierząt oraz produktów pozyskiwanych od tych zwierząt - informuje Główny Inspektorat Weterynarii. 

Pryszczyca: jakie są źródła zakażenia?

Jak podaje GIW głównym źródłem zakażenia zwierząt są:

• zwierzęta chore lub po przechorowaniu,
• ślina, mleko i jego przetwory, kał, pasza, woda, żłoby, podłogi, pastwiska, skóra, wełna, ręce i odzież obsługi,
• mięso i jego przetwory,
• nasienie i zarodki,
• środki transportu, gryzonie, ptaki, owady,
• odpadki kuchenne.

- Wirus wydalany jest przez zakażone zwierzę jeszcze przed wystąpieniem u niego objawów chorobowych. Zakażone i chore na pryszczycę zwierzęta wydalają wirus z wydychanym powietrzem, z ich wydzielinami oraz wydalinami. Największa koncentracja wirusa znajduje się w płynie surowiczym i nabłonku pojawiających się pęcherzy. Zwierzęta mogą być nosicielami wirusa nawet do trzech lat - czytamy na stronie GIW. 

Ostatni przypadek pryszczycy w Polsce stwierdzono w 1971 r. 

oprac. dkol na podst. topagrar.com/GIW