– Deficyt wody dla roślin uprawnych zwiększył się powodując, że niedobór wody występował w całym kraju – alarmują twórcy najnowszego raportu obejmujący okres od 1 maja do 30 czerwca 2022 roku. – W wyniku występujących warunków wilgotnościowych w piątym okresie raportowania, stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na terytorium Polski. Susza rolnicza występowała na terenie wszystkich województw kraju.
Gdzie odnotowana największy deficyt wody?
Z raportu autorstwa pracowników naukowych Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowego Instytutu Badawczego z siedzibą w Puławach wynika, iż największy deficyt wody w badanym okresie notowano na terenie Kotliny Sandomierskiej: od –210 do –229 mm.
– Bardzo duży niedobór wody notowano również na Polesiu Lubelskim, Wyżynie Lubelskiej oraz na Nizinie Śląskiej od –190 do –219 mm. Tylko nieco mniejszy deficyt wody notowano na Nizinie Wielkopolskiej, w południowej części Niziny Podlaskiej, we wschodniej części Pogórza Karpackiego od – 170 do –189 mm. Duży deficyt wody wystąpił również na Pojezierzu Wielkopolskim i Pomorskim oraz na Pobrzeżu Słowińskim od –160 do –179 mm. Na obszarze Pojezierza Mazurskiego, Przedgórza Sudeckiego, na Wyżynie Śląskiej i Krakowsko-Częstochowskie niedobory wody były już mniejsze od 0 do –119 mm – czytamy.
IUNG: susza rolnicza obniżająca plon o ponad 20% występuje w 12 uprawach rolniczych
Jak podkreślają autorzy dokumentu, w tegorocznym okresie wegetacyjnym od 21 marca do 30 czerwca opracowano pięć raportów dotyczących monitoringu suszy rolniczej. W tym okresie stwierdzono niedobory wody powodujące obniżenie plonów przynajmniej o 20% w stosunku do plonów uzyskiwanych w średnich warunkach pogodowych dla upraw:
- zbóż jarych
- rzepaku i rzepiku
- krzewów owocowych
- zbóż ozimych
- roślin strączkowych
- kukurydzy na ziarno
- kukurydzy na kiszonkę
- truskawek
- tytoniu
- warzyw gruntowych
- drzew owocowych
- chmielu
Lp. |
uprawa |
liczba gmin z suszą |
% gmin z suszą |
% gruntów z suszą |
1. |
Zboża jare |
2096 |
84,62 |
38,15 |
2. |
Zboża ozime |
1909 |
77,07 |
25,15 |
3. |
Truskawki |
1718 |
69,36 |
22,14 |
4. |
Rzepak i rzepik |
1680 |
67,82 |
19,74 |
5. |
Krzewy owocowe |
1618 |
65,32 |
19,29 |
6. |
Rośliny strączkowe |
1023 |
41,30 |
9,98 |
7. |
Kukurydza na ziarno |
1014 |
40,94 |
7,95 |
8. |
Kukurydza na kiszonkę |
1014 |
40,94 |
7,95 |
9. |
Tytoń |
431 |
17,40 |
3,22 |
10. |
Drzewa owocowe |
430 |
17,36 |
2,42 |
11. |
Warzywa gruntowe |
427 |
17,24 |
2,68 |
12. |
Chmiel |
5 |
0,20 |
0,00 |
Najbardziej susza rolnicza dotyka zboża jare oraz rzepak
Jak wynika z raportu, największy zasięg suszy rolniczej występował wśród upraw zbóż jarych. Notowano ją aż w 1680 gminach, na obszarze 23,47% gruntów ornych kraju. Najwięcej gmin, w których wystąpiła susza rolnicza w zbożach jarych jest w woj. lubelskim (53,5%), wielkopolskim (38,9%) i podkarpackim (25,8%).
W przypadku rzepaku i rzepiku suszę odnotowano w 1678 gminach, na obszarze 19,71% gruntów ornych. Najwięcej gmin, w których wystąpiła susza rolnicza w rzepaku jest w woj. lubelskim (40,7%), wielkopolskim (33,5%) i podkarpackim (25,4%).
Susza dotyka także zboża ozime. W tych uprawach suszę potwierdzono w 1279 gminach na obszarze 13,10% gruntów ornych naszego kraju. Najwięcej w woj. lubelskim (37,8%), podkarpackim (23,4%) i świętokrzyskim (20,1%).
W przypadku roślin strączkowych, susza wystąpiła na obszarze 9,93% gruntów ornych kraju, w 1022 gminach. Najwięcej gmin, w których te uprawy są dotknięte niedoborem wody odnotowano w woj. lubelskim (35,1%), podkarpackim (22,3%) i świętokrzyskim (18,1%).
Suszę w kukurydza stwierdzono w ponad tysiącu gmin
Na obszarze 7,93% gruntów ornych, w 1014 gminach wystąpiła susza w uprawach kukurydzy na ziarno i kiszonkę. A najwięcej gmin z suszą w kukurydzy zarówno na ziarno, jak i na kiszonkę mamy w woj. lubelskim (27,5%), podkarpackim (18,8%) oraz świętokrzyskim (14,1% gmin).
W przypadku warzyw gruntowych suszę notowano w 427 gminach na obszarze 2,66% gruntów ornych. W woj. lubelskim 13,9% gmin boryka się z suszą w warzywach, na Podkarpaciu to 12,9% samorządów, a w świętokrzyskim 5,9% gmin.
W niemal 1,5 tys. gmin susza dotyka krzewy owocowe
Jeśli chodzi o krzewy owocowe, suszę notowano w 1467 gminach, na obszarze 17,76% gruntów ornych kraju. A najwięcej gmin z suszą w krzewach owocowych odnotowano w woj. lubelskim (44,8%), podkarpackim (28,6%) i wielkopolskim (27,8%) .
Z kolei w uprawach truskawek suszę notowano w 977 na obszarze 9,86% gruntów ornych. Najwięcej w woj. lubelskim (35,9% gmin), podkarpackim (22,5%) oraz świętokrzyskim (18,2%).
W uprawach drzew owocowych susza wystąpiła w 427 gminach, na obszarze 2,40% gruntów ornych kraju. W tym przypadku 12,65 gmin w woj. lubelskim boryka się z suszą w drzewach owocowych. Na Podkarpaciu jest to 11,4% gmin, a w woj. świętokrzyskim 5,3%.
Suszę rolniczą w tym okresie odnotowano również w uprawach tytoniu w 431 gminach. Tu również najwięcej na Lubelszczyźnie (17,6% gmin), Podkarpaciu (15,4%) oraz Ziemi Świętokrzyskiej (6,9%).
Karol Pomeranek