Zarządcami europejskich gospodarstw rolnych są w większości osoby po 55. roku życia, jak wykazało badanie Eurostatu z 26 listopada 2015 r. Prawie co trzecia z tych osób (31,1 proc.) ma więcej niż 65 lat.
Rolnicy w Polsce i Europe
Starzenie się zarządców gospodarstw rolnych najbardziej wyraźne jest w Portugalii, gdzie osoby 65+ odpowiedzialne są za ponad połowę farm. Polska jest po drugiej stronie skali – osoby w tym wieku kierują u nas tylko co dziesiątą farmą.
Rolników młodych, poniżej 35. roku życia w całej UE jest relatywnie niewielu – 6 proc. W żadnym kraju członkowskim nie ma ich więcej (proporcjonalnie) niż w Polsce, gdzie zarządzają 12,1 proc. gospodarstw. Najgorzej natomiast jest na Cyprze – tam ten wskaźnik wynosi 1,7 proc.
Unia Europejska chce doprowadzić do większego udziału młodych osób w branży rolniczej. Jak podkreśla Bruksela, zwiększenie udziału młodych rolników wśród osób prowadzących własne gospodarstwa pozwoli na zapewnienie wymienialności pokoleniowej, czyli że liczba rolników pozostanie niezmienna. To natomiast ma zapewnić UE bezpieczeństwo żywnościowe.
Społeczeństwo pozytywnie
A zgodnie z Eurobarometrem ze stycznia br. (TUTAJ), społeczeństwo europejskie coraz więcej uwagi poświęca sprawom rolnym, w tym właśnie wsparciu dla młodych rolników – za sprawę ważną uznało to 84 proc. respondentów (odpowiedzi „bardzo ważne” i „raczej ważne”). W samej Polsce wynik ten był identyczny.
Dlatego też nowa Wspólna Polityka Rolna (WPR) na lata 2014-2020 poświęca więcej uwagi niż poprzednie rolnikom poniżej 40. roku życia. Po ogłoszeniu nowej WPR, przewodniczący Europejskiej Rady Młodych Rolników (CEJA) Matteo Bartolini nazwał ją „historycznym sukcesem”.
Wsparcie w Polsce
Jej głównym elementem są dodatkowe dopłaty dla osób poniżej 40. roku życia, które chcą zostać rolnikami. Środki te są dystrybuowane w Polsce przez program „Premie dla młodych rolników”, działający w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020 prowadzonego przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). W jego ramach do rozdysponowania przez ARiMR (nie tylko na młodych rolników) jest 718 mln euro.
Tegoroczne warunki naboru do programu nie są jednak znane – miały zostać ogłoszone z początkiem marca, ale termin został przesunięty na 10 marca br. Portalowi AgroFakt udało się jednak zdobyć informację, że ARiMR planuje złagodzić warunki, dzięki czemu skorzystanie z tej formy wsparcia ma być w tym roku łatwiejsze.
Zeszłoroczne zasady stawiały wobec młodych rolników szereg warunków. By np. dopłata nie została „przejedzona”, 70 proc. z niej musiało być zainwestowane w środki trwałe – grunt, ciągniki, ale też pewne rodzaje zwierząt gospodarskich, np. bydło czy konie hodowlane (ale już nie drób czy zwierzęta tuczone na ubój).
Pomoc na start
Ponadto, prócz ułatwień dla rolników już prowadzących działalność, by utrzymać ich w zawodzie i zapobiec odpływowi do innych branż, UE zamierza pomagać osobom młodym, które chcą prowadzić własne gospodarstwo. Dla nich, prócz dopłat dla młodych rolników, przewidziana jest także jednorazowa pomoc – „Pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników” w wysokości 100 tys. euro.
Dany rolnik, oprócz wieku poniżej 40 lat, musi być właścicielem gospodarstwa od nie więcej niż 12 miesięcy (ale musi je już posiadać – niemożliwe jest składanie wniosków „na przyszłość”), ale mogła wcześniej pracować na cudzych gospodarstwach. Ponadto, wartość gospodarstwa musi zawierać się w przedziale od 13 do 150 tys. euro – aby miało ono jakiekolwiek ekonomiczne podstawy istnienia, a jednocześnie nie było przemysłowym gospodarstwem rolnym.
Autor: euractiv.pl
