Zwrot akcyzy za paliwo rolnicze: Jakie będą stawki w 2023 r. i kto dostanie dopłaty?

GUS: ceny oleju napędowego wzrosły w ciągu roku o 33%

Przed rokiem, w połowie listopada olej napędowy i benzyna bezołowiowa kosztowały 6,01 zł/litr. Obecnie, jak podaje portal e-petrol.pl średnia cena bezołowiowej 95 kosztuje 6,62 zł/l, a cena ON to średni 7,91. Chociaż należy pamiętać, że kiedy mieli najwięcej pracy w polu w związku z zasiewami czy zbiorem ziemniaków, kukurydzy czy buraków cena diesla przekraczała znacznie 8 zł/litr.

Oficjalne dane Głównego Urzędu Statystycznego wskazują, że we wrześniu 2022 rok (najnowsze dane) cena benzyny była o ponad 12% wyższa niż przed rokiem, a cena oleju napędowego była o ponad 33% wyższa. Dlatego nie powinno dziwić, że rolnicy i organizacje rolnicze domagają się podniesienia stawek zwrotu akcyzy za paliwo rolnicze.

Dlaczego rolnicy otrzymują zwrot akcyzy za paliwo rolnicze?

W tym miejscu warto także wytłumaczyć dlaczego polscy rolnicy otrzymują zwrot akcyzy za paliwo rolnicze, nazywane także nieco na wyrost „dopłatami do paliwa rolniczego”.

Z akcyzy zawartej w paliwie i którą płaci każda osoba, która tankuje swój pojazd, rząd finansuje m.in. budowę nowych i remonty obecnych dróg. Z zasady takie rozwiązanie ma być dość sprawiedliwe – im ktoś więcej korzysta za dróg i je używa, tym więcej musi tankować, a im więcej tankuje tym, poprzez akcyzę, w większym stopniu dokładają się do remontów dróg.

A ponieważ w większości rolnicy zakupione paliwo wykorzystują w swoich gospodarstwach: na polach lub oborach i nie użytkują dróg w takim stopniu jakby wskazywało kupione przez nich paliwo, to uznano, że powinni otrzymywać zwrot części opłaconej akcyzy.  

Jakie to kwoty? Jak podaje BM Refler z 7,90 zł/ litr ON aż 1,1 złotego to właśnie akcyza (14% całości ceny diesla). W przypadku benzyny bezołowiowej 95, w łącznej kwocie 6,64 zł/t aż 1,41 zł (21%) to akcyza.

Jakie są aktualne stawki zwrotu akcyzy za paliwo rolnicze? Jakie powinny być?

Obecnie stawka zwrotu akcyzy za paliwo rolnicze wynosi 1 zł do 1 litra zakupionego paliwa. Do tego obowiązują limit zwrotu akcyzy. W 2022 roku wynosił on 110 zł na hektar użytków rolnych oraz dodatkowo 40 zł do każdego DJP dla hodowców bydła

Jednak Dolnośląska Izba Rolnicza uważa, że stawka powinno być co najmniej dwa razy tyle, czyli 2 zł/l (220 zł/ha), aby pokryła obecne koszty.

– Zgodnie z prawem unijnym, państwa członkowskie mogą stosować minimalną stawkę akcyzy do produktów energetycznych. Dlatego też wnioskujemy, aby do czasu wprowadzenia paliwa rolniczego, zwiększyć o 100% zwrot podatku akcyzowego dla polskich rolników. Pozwoli to stworzyć warunki prowadzenia gospodarstw na podobnym poziomie, jak to wygląda w innych krajach członkowskich UE – argumentuje Ryszard Borys, prezes Dolnośląskiej Izby Rolniczej. 

Jakie będą stawki zwrotu akcyzy za paliwo rolnicze w 2023 roku?

Czy jest szansa na realizację, chociażby częściowo, takich postulatów? Ze słów Henryka Kowalczyka, wicepremiera i ministra rolnictwa, wypowiedzianych podczas w Sejmie podczas debaty o budżecie państwa na 2023 roku, wynika, że nie ma na to wielkich szans.

– Co do akcyzy do paliw to tutaj, niestety, jak gdyby pole manewru właściwie się nam skończyło, dlatego że możemy zgodnie z prawem europejskim zwracać część akcyzy do paliwa, pozostawiając co najmniej 21 euro do tony. Przy obecnym kursie euro i tych 21 euro do tony, obecna złotówka tak naprawdę mogłaby być podniesiona do niecałych 1,01 zł, czyli o niespełna grosz. Wobec tego trudno teraz zdecydować rozporządzeniem o podnoszeniu stawki o niespełna grosz – mówił Henryk Kowalczyk.

Oznacza to, że sama stawka zwrotu akcyzy za paliwo rolnicze pozostanie bez zmian w 2023 roku. Jak na razie nic nie wskazuje także, aby został podniesiony limit do ha gruntów ornych czy DJP.

Kolejne grupy rolników będą mogły skorzystać z dopłat do paliwa rolniczego?

Natomiast wicepremier Kowalczyk poinformował, że resort rolnictwa rozważa rozszerzenie możliwości uzyskania zwrotu akcyzy za paliwo rolnicze także przez hodowców trzody chlewnej na podobnych zasadach jak ma to miejsce w przypadku chowu bydła. 

– Jeżeli mówimy o rozszerzeniu zakresu dotacji do paliwa, to proszę o rozważenie rozszerzeniu dopłat do paliwa na rolnictwo ekologiczne, bo ekologia nie stosuje nawozu, a stosuje dużo więcej paliwa – apelował Robert Telus, przewodniczący sejmowej komisji rolnictwa i poseł PiS.

Czy kolejne grupy rolników będą objęte tzw. dopłatami do paliwa okaże się na początku 2023 roku, kiedy w życie wejdzie nowe rozporządzenie o zwrocie akcyzy za paliwo rolnicze.

Paweł Mikos
Fot. Kingspan