Warto uprawiać różne nowości, by urozmaicać jadłospis. Cyklantera, występująca również pod nazwami „achocha”, „ogórek dziki” czy „caiguna”, powinna spodobać się niejednemu – jest oryginalna w smaku, łatwa w uprawie i atrakcyjnie wygląda.
Jak wygląda cyklantera?
Jest to jednoroczne pnącze z rodziny dyniowatych. Niektórzy określają smak jego owoców jako połączenie ogórka z papryką. Cieniutkie, pnące się na kilka metrów za pomocą wąsów czepnych pędy, drobne kwiatuszki oraz chrupkie owoce w kształcie małych papryczek – tak w skrócie można opisać tę mało znaną roślinę. Dzięki wąsom może wspiąć się właściwie na wszystko: parkan, okoliczne krzewy, chropowaty mur. Jest rośliną, która nie wymaga zapylacza i dla uzyskania owoców wystarczy jeden egzemplarz. Warto jednak posadzić ich więcej, gdyż niewiele miejsca im potrzeba. Liście są dość duże, 3- lub 5-klapowe, dłoniasto złożone, owłosione, o piłkowanych brzegach.
W lipcu lub sierpniu (zależnie od pory wysiewu) roślina pokrywa się żółtymi bądź pomarańczowymi kwiatami. Męskie zebrane są w wiechy lub grona, a żeńskie są dzwonkowate. We wrześniu w miejsce kwiatów pojawiają się owoce – mięsiste jagody o jajowatym, lekko nerkowatym kształcie, przeważnie pokryte kolcami. Owoce mają zieloną lub żółtozieloną barwę. W środku ukryte są nasiona, którym warto się przyjrzeć. Wyglądają bowiem jak strzępki suchej kory. Wydawać by się mogło, że te wysuszone strzępki nie wykiełkują, ale to złudne wrażenie – wykiełkują, ba! nawet w stu procentach.
Jak uprawiać cyklanterę?
Cyklanterę można również uprawiać w dużej donicy, np. na tarasie, gdzie stworzy ciekawą, zieloną ścianę, a owoce będą w zasięgu ręki. Stanowisko pod uprawę w gruncie wybierzmy słoneczne, choć półcień nie stanowi dużego problemu. Urośnie na każdej glebie, ale warto zadbać o zwiększenie zawartości składników pokarmowych, dając nieco obornika lub kompostu. Najlepiej do dołka, w którym umieścimy nasiona bądź sadzonkę, wsypać na dno garść obornika i przysypać 5-centymetrową warstwą gleby.
Jak i kiedy siać cyklanterę?
Można siać na rozsadę w drugiej połowie kwietnia do doniczek po jednym nasionku na głębokość 1,5 cm, a po ustąpieniu przymrozków (po 15 maja) wysadzić do gruntu. Wschody następują zazwyczaj po upływie około tygodnia. Jeśli decydujemy się na uprawę z siewu do gruntu, to nasiona wysiewamy po 15 maja na głębokość 1,5 cm w rozstawie co 60–80 cm pojedynczo lub co 1,5 m po 2 rośliny. Do zabiegów pielęgnacyjnych należy usuwanie chwastów bądź ściółkowanie ograniczające parowanie wody i wzrost chwastów. Dla lepszego wzrostu warto rośliny zasilać gnojówką z pokrzyw, ewentualnie nawozem do warzyw, najlepiej ekologicznym. Zbiór rozpoczynamy w lipcu i zbieramy owoce do przymrozków. Na surowo najsmaczniejsze są owoce niedojrzałe, 3–4-centymetrowe, ciemnozielone. Gdy przybiorą jasnozieloną barwę, są dojrzałe – i te najlepsze są do marynowania i kiszenia. Do siewu pobieramy czarne nasiona z żółknących owoców.
Małgorzata Wyrzykowska
