Niezaprzeczalnym elementem ozdobnym kawy arabskiej są aromatyczne kwiatyMałgorzata Wyrzykowska
StoryEditorWieś i rodzina

Jak wyglądają rośliny, z których są przyprawy?

11.01.2025., 08:00h

Sięgamy po różne przyprawy, z których korzystamy w naszym życiu codziennym, ale rzadko się zastanawiamy, skąd się wzięły i którą część rośliny stanowią.

Jak wyglądają kwiaty imbiru?

Imbir jest rośliną wieloletnią, która przypomina nieco trzcinę. Pędy dorastają do 1 m wysokości, a liście są wąskie, lancetowate. Na szczycie pędów pojawiają się żółto-purpurowe kwiaty podobne do szyszek. Dość ciekawie roślina prezentuje się w doniczce jako ozdobna z liści, bo trzeba wiedzieć, że nie każdy imbir kwitnie. Najlepiej czuje się w jas­nej kuchni bądź łazience (lubi wilgotne powietrze). Do potraw możemy stosować, oprócz kłączy, które charakteryzują się pikantnym smakiem, także liście, które również mają ostry smak.

Jak wyglądają liście pieprzu czarnego?

Skoro o ostrym smaku mowa, warto zwrócić uwagę na pieprz czarny, który pochodzi z Indii. To pnącze, którego pędy mogą dorastać nawet do kilkunastu metrów (w domowych warunkach osiąga około 2 m). Liście ma ciemnozielone, sercowate, ostro zakończone. Kwiaty są seledynowe, zebrane w 10-centymetrowe kwiatostany. Po przekwitnięciu tworzą się kuliste owoce zebrane po 20–30 szt. Początkowo są zielone, w miarę dojrzewania stają się żółte, by przybrać barwę czerwoną, gdy dojrzeją. To właśnie te owoce znajdują zastosowanie w kuchni jako ostra przyprawa. W handlu dostępne są owoce pieprzu w różnych kolorach. Czarny jest najpopularniejszy. Jego niedojrzałe owoce się suszy, później fermentuje, by uzyskać brązową, a następnie czarną barwę.

Pieprz biały jest najłagodniejszą wersją przyprawy. Uzyskuje się go z dojrzałych ziaren, które się moczy przez kilka lub kilka­naście tygodni w wodzie, co sprawia, że skórka łatwo schodzi. Po usunięciu skórki ziarna się suszy. Pieprz zielony to niedojrzałe owoce poddane marynacie w kwasie octowym, dzięki czemu utrzymują zielony kolor. Jest jeszcze pieprz kajeński, ale to już zupełnie inna roślina, bo tak naprawdę jest to papryka specjalnej odmiany. Pieprz czarny może stanowić ciekawą roślinę ozdobną dzięki swoim jasnozielonym listkom, lecz żeby samemu wyhodować z nasiona, trzeba kupić je w sklepie ogrodniczym. Te dostępne w sklepach spożywczych raczej nie wykiełkują, bo są poddawane różnym procesom.

image
Kolor ziaren pieprzu zależy od stopnia dojrzałości oraz procesów, jakim zostały poddane ziarna
FOTO: Małgorzata Wyrzykowska

Jak uprawiać wawrzyn szlachetny?

Bardzo pospolitą przyprawą jest wawrzyn szlachetny, który w naturze dorasta do 10–12 m, w warunkach domowych może osiągnąć 1–2 m. Młode rośliny rosną szybko, natomiast starsze się bardziej rozkrzewiają. Wawrzyn jest rośliną dwupienną, co oznacza, że na jednej roś­linie rozwijają się kwiaty męskie, a na na drugiej żeńskie. Jest to roślina łatwa w uprawie. Od wiosny do jesieni może być wystawiony do ogrodu, zimą natomiast przechodzi stan spoczynku i wówczas należy utrzymywać go w pomieszczeniu widnym o temperaturze około 10°C. Ponieważ wawrzyn bardzo dobrze znosi cięcie, można go formować, nadając mu różne kształty. Jako przyprawę wykorzystujemy jego liście o gorzkawym smaku i mocnym aromacie, które dodajemy do marynat i potraw mięsnych.

Jak wygląda wanilia?

Wanilia należy do roślin storczykowatych. Ma delikatne, smukłe liście oraz długie pędy, które mogą osiągnąć nawet 15 m. Można ją uprawiać w domu jako ozdobne pnącze z dużymi żółtozielonymi, pachnącymi kwiatami. Ale aby dobrze rosła i pięknie kwitła, musimy jej zapewnić wilgoć i ciepło. Kupując roślinę, należy zwrócić uwagę, by kwiaty były w pączkach, a na roślinie nie było oznak chorób. Wanilia kwitnie przez kilka miesięcy co około 3 lata. W naturalnych warunkach kwiaty są zapylane przez kolibry, niezapylone opadają. Na plantacjach kwiaty zapylane są ręcznie przez kobiety. Po zapyleniu i przekwitnięciu tworzą się 15-centymetrowe strąki, które się zbiera, gdy są niezupełnie dojrzałe, a z zielonych robią się żółte. Do nas docierają po wielu zabiegach: najpierw traktuje się je gorącą parą wodną lub zanurza we wrzątku, a następnie suszy i fermentuje. Laski wanilii używamy do słodkich potraw, ciast, likierów i deserów.

Jak wygląda kawa arabska?

Picie kawy zapoczątkowali w XIII naszej ery Arabowie. Najcenniejszym gatunkiem tej rośliny jest kawa arabska. W stanie naturalnym tworzy drzewo dorastające do 6, czasem 10 m wysokości. Liście ma ciemnozielone, skórzaste. W kątach liści rozwijają się kwiatostany zbudowane z kilkunastu pachnących białych kwiatów.

image
Niezaprzeczalnym elementem ozdobnym kawy arabskiej są aromatyczne kwiaty
FOTO: Małgorzata Wyrzykowska

Owoce są początkowo zielone, w miarę dojrzewania stają się żółte, a z czasem czerwienieją. Dojrzewają co 10 miesięcy. W każdym owocu znajdują się po 2 nasiona, które po przebyciu długiego procesu suszenia, czyszczenia, a następnie prażenia nabierają ciemnego koloru i aromatu. Wtedy trafiają do nas. Kawa doskonale czuje się w naszych domach i chętnie się ją uprawia jako roślinę ozdobną, ale trzeba brać pod uwagę, że po kilku latach uprawy stanie się dość kłopotliwa, czyli wtedy, gdy osiągnie około 1,5 m wysokości. Jeśli się już zdecydujemy, to wybierajmy dla niej miejsce przy zachodnim lub wschodnim oknie. W okresie letnim można ustawić ją w ogrodzie w miejscu osłoniętym od wiatru i nieco zacienionym.

image
Palenie kawy nie musi być skomplikowane. Wystarczą do tego patelnia albo piekarnik
FOTO: Małgorzata Wyrzykowska

Przeczytaj również:

image
Święta Bożego Narodzenia 2023

Goździki, imbir czy cynamon. Skąd pochodzą przyprawy na świąteczny stół?

Małgorzata Wyrzykowska

Warsaw
wi_00
mon
wi_00
tue
wi_00
wed
wi_00
thu
wi_00
fri
wi_00
11. styczeń 2025 08:02