Jak szybko uzupełnić brakujące składniki w czasie wegetacji?
Najszybszą i najskuteczniejszą metodą uzupełnienia brakujących składników w czasie wegetacji jest nawożenie pozakorzeniowe, nazywane również nawożeniem awaryjnym. Dostarczamy wówczas składników roślinie, opryskując liście i łodygi, dzięki czemu roślina może szybciej i efektywniej pobrać i wykorzystać podane w roztworze wodnym składniki. Liście o nietypowym wyglądzie, który wskazuje na niedobory w odżywianiu, najlepiej pobrać i bez zbędnej zwłoki oddać do laboratorium w najbliższej stacji chemiczno-rolniczej. Liście do badania pobieramy wraz z ogonkiem liściowym – od kilku, np. pomidora, kalafiora, ogórka itp., do kilkunastu z drzew owocowych. Do materiału dołączamy informację – nazwisko i adres oraz datę pobrania próbki, gatunek i odmianę, a także fazę rozwojową.
W jakim stężeniu podajemy nawozy dolistnie?
Najczęściej nawozy do podawania dolistnego stosujemy w stężeniu 0,2–0,5%. Trzeba pamiętać, że im roślina starsza, tym stężenie większe. Do oprysku najlepiej stosować wodę deszczową o temperaturze pokojowej, a zabieg wykonać w dzień o słabym nasłonecznieniu. Najlepsze efekty uzyskamy, stosując oprysk drobnokroplisty, pokrywający dokładnie całą roślinę. Jeśli chcemy zastosować nawóz jednoskładnikowy, musimy mieć pewność co do niedoboru tego składnika. Dlatego niektórzy robią opryski z nawozów wieloskładnikowych. Tu jednak należy kierować się instrukcją odnośnie do stężenia, podaną przez producenta środka. Żeby uzyskać dobry efekt zabiegu, należy wykonywać go w odstępach około 7–14 dni.
Na co wpływa niedobór składników odżywczych w uprawie roślin?
Brak azotu spowoduje, że rośliny będą wątłe, łodygi – wiotkie, a starsze liście zżółkną i opadną, plon natomiast będzie słabo wyrośnięty. W przypadku fosforu następuje zahamowanie wzrostu, liście, ogonki liściowe i łodygi przebarwiają się na fioletowo-czerwono, utrudnione jest zawiązywanie kwiatów i owoców. Przy braku potasu brzegi starszych liści brunatnieją i zasychają, a rośliny więdną. Na owocach pomidora widoczna jest tzw. zielona piętka, a ogórki ulegają deformacji. Jeśli zauważymy żółknięcie międzyżyłkowe starszych liści, to znak, że roślinie brakuje magnezu. Zamieranie wierzchołków zrostu, zdeformowane młode liście i opadanie pąków kwiatowych są oznaką braku wapnia. Na owocach pomidora i papryki pojawia się sucha zgnilizna wierzchołkowa, brunatnieją brzegi liści kapusty pekińskiej i sałaty, a na jabłkach występuje gorzka plamistość. Brak żelaza ustalimy po chlorozie międzyżyłkowej młodych liści i ich drobnieniu, a brak boru to żółknienie brzegów młodych liści i ich zasychanie. Marmurkowatość liści, czyli żółknięcie międzyżyłkowe, może być spowodowana niedoborem manganu, a chlorozy młodych liści – niedoborem molibdenu. Miedź odgrywa poważną rolę przy zawiązywaniu kwiatów i rozwoju owoców, a jego brak powoduje również deformacje liści. Brak cynku prowadzi do karłowatości roślin, cętkowatości, czyli chloroz międzyżyłkowych, i niedorozwoju liści.
Trzeba jednak brać pod uwagę, że niektóre nieprawidłowości w wyglądzie rośliny mogą być spowodowane zmianami chorobowymi albo uszkodzeniami wyrządzonymi żerowaniem szkodników.
Małgorzata Wyrzykowska