W smaku ten kolczasty owoc przypomina nieco kiwi z domieszką banana. W niektórych krajach nosi nazwę „ogórek rogaty” albo „afrykański melon rogaty”. To źródło wielu witamin i minerałów, dlatego warto włączyć go do diety.
Kiwano uwielbia wysokie temperatury
Kiwano jest wybitnie ciepłolubną rośliną. Jej wzrost ulega zahamowaniu, gdy temperatura spada poniżej 15°C, a całkowicie ginie, gdy przez dłuższy czas temperatura pozostaje na poziomie 5°C. Natomiast podczas upalnych dni jej pędy przyrastają do 20 cm w ciągu doby.
Aby nasiona wykiełkowały, potrzebna jest temperatura w ciągu dnia na poziomie 20–27°C, a nocą 17–20°C. Kiwano można uprawiać z siewu bezpośredniego do gruntu nie wcześniej niż w drugiej połowie maja. Drugą metodą jest uprawa z rozsady, którą rozpoczynamy pod koniec kwietnia bądź na początku maja. Uzyskaną rozsadę, gdy ma 3–5 liści właściwych, wysadzamy do gruntu, najlepiej w pierwszej dekadzie czerwca. Gdy spodziewane są spadki temperatur, warto mieć pod ręką białą włókninę, którą zabezpieczymy rośliny.
Nasiona umieszczamy w glebie, najlepiej o pH 5,5–6,5, na głębokość 1,5 cm w odstępach 100 × 50 cm. Kiwano wymagania glebowe i klimatyczne ma bardzo zbliżone do ogórka – lubi słońce i zaciszne stanowisko, dobrze nawiezione kompostem bądź obornikiem. Ma też duże wymagania wodne.
Kiwano rośnie na podłożu ale też i na podporach
Pędy, które dorastają do kilku metrów długości, silnie się rozrastają, toteż wygodniej jest prowadzić roślinę po podporach, zważywszy, że mają wąsy czepne, które pozwalają im się piąć po siatce ogrodzeniowej, parkanie i innych konstrukcjach. Podobno rośliny płożące wydają więcej owoców. Jest to roślina jednoroczna, rozdzielnopłciowa, jednopienna. Ma męskie i żeńskie pomarańczowe kwiaty. Podobne, lecz nieco mniejsze niż u ogórka, występują na tych samych pędach.
Owoce kiwano nawet 2 tygodnie po kwitnieniu
W sprzyjających warunkach i wysokiej temperaturze owoce rosną bardzo szybko i po dwóch tygodniach od kwitnienia dorastają do odpowiedniej wielkości. Są owalne, początkowo marmurkowozielone, później przybierają pomarańczowożółtą barwę. Ich waga waha się między 200 a 300 g, mają 10 do 15 cm długości i około 6 do 10 cm średnicy. Wnętrze owocu wypełnia zielono-pomarańczowy miąższ z licznymi pestkami. Zjadamy je na surowo, wyjadając łyżeczką miąższ o orzeźwiającym, kwaskowatym i cierpkim smaku. Owoc można stosować również do sałatek, napojów, potraw z ryb i owoców morza.
Kiedy owoce kiwano są najsmaczniejsze?
Z jednej rośliny można uzyskać kilka do kilkunastu owoców. Najsmaczniejsze są te wyrośnięte, lecz niedojrzałe, gdy nasiona nie są w pełni wykształcone. Zbieramy je przed przymrozkami, gdyż po przemarznięciu natychmiast gniją. Na całej powierzchni mają wypustki zakończone ostrymi kolcami, więc należy je bardzo ostrożnie zrywać. Zebrane owoce kiwano można przechowywać do kilku miesięcy w temperaturze pokojowej. Ważne, by nie były skaleczone.
Małgorzata Wyrzykowska
