Tykwa jest rzadko uprawiane w Polsce, lecz nic nie stoi na przeszkodzie, by zyskało zwolenników.
Tykwa ma owoce o kształtach gruszki, dzbanuszka czy tuby
W warunkach naturalnych ta pnąca jednoroczna roślina dorasta do 9 m wysokości, u nas osiąga około 3 m. Wymaga solidnych podpór, do których czepia się swoimi silnymi czepnymi wąsami. To zielone pnącze doskonale radzi sobie przy drzewach, parkanach, a także budynkach. Tykwa stosowana bywa także jako zielony parawan.
Tykwa ma duże, ząbkowane, pokryte meszkiem liście, które mogą osiągnąć 40 cm szerokości. W początkach lata roślina pokrywa się ogromną ilością dużych, białych kwiatów, a z czasem rodzą się owoce o kształtach zależnych od odmiany – mogą przypominać gruszki, dzbanuszki, tuby, amfory. Młode owoce w kolorze soczystej zieleni pokryte są meszkiem, zanikającym w miarę dojrzewania. Do spożycia wykorzystuje się młode owoce, które w smaku przypominają cukinię.
Owoce tykwy cieszą się popularnością głównie w Azji, m.in. w kuchni indyjskiej, chińskiej, japońskiej oraz koreańskiej. Gdy dojrzeją, robią się twarde i przybierają żółtą barwę, a po wysuszeniu zewnętrzna część staje się twarda, tworząc skorupę, natomiast wnętrze po usunięciu miąższu pozostaje puste. Naczynia z tykwy mają wiele zastosowań.
Jak przygotować rozsadę tykwy?
W kwietniu, choć niektórzy zaczynają wysiew nasion już pod koniec marca, wysiewamy po dwa nasiona do doniczek wypełnionych ziemią do uprawy warzyw lub produkcji rozsad. Warto wykorzystać doniczki torfowe, gdyż, tak jak wszystkie rośliny dyniowate, tykwa nie lubi przesadzania. Podczas przesadzania na miejsce stałe ulegają uszkodzeniu delikatne korzenie, a to sprawia, że rośliny wypadają. Nasiona w doniczkach umieszczamy na głębokość 1–2 cm. Po 10 dniach, gdy pojawią się siewki, tę słabszą uszczykujemy. Dbamy, by gleba była wilgotna.
W maju rozsadę wysadzamy na miejsce stałe, pamiętając, by nie uprawiać jej po innych warzywach dyniowatych.
Jak wysiewać tykwę do grunty?
Maj to również termin wysiewu na miejsce stałe nasion, gdy chcemy rośliny uprawiać z siewu bezpośredniego. Pod uprawę przeznaczamy stanowisko w pierwszym roku po oborniku, o glebie przepuszczalnej, próchnicznej, o pH 6–7,5. Można wzbogacić glebę kompostem lub obornikiem, stosując go punktowo i zaprawiając dołki pod rośliny.
Jak gęsto sadzić tykwy?
Tykwy sadzimy co 80–100 cm w rzędzie i 100–150 cm między rzędami, pamiętając, że rozsadę sadzimy bardzo ostrożnie. Po posadzeniu podlewamy i dbamy, by podłoże było stale wilgotne, lecz nie mokre. Najlepiej wyściółkować miejsce wokół roślin, co uchroni je przed utratą wilgoci i zachwaszczeniem. Nawożenie nie jest konieczne, gdy odpowiednio zostało przygotowane i wzbogacone stanowisko, ale można zastosować gnojówkę z pokrzyw lub inny nawóz ekologiczny, uniwersalny lub nawóz do warzyw.
Małgorzata Wyrzykowska