Dlaczego wspierający ojciec jest potrzebny?
Kiedy ojcowie regularnie angażują się w czynności opiekuńcze, takie jak kąpiel, karmienie i zabawa z dziećmi, zwiększa to pewność siebie u dziecka i sprzyja silniejszym relacjom w późniejszym życiu. Z badań wynika, że obecność wspierających ojców w życiu dzieci ogranicza ryzykowne zachowania u nastolatków. Chłopcy, którzy mają nieobecnych ojców, dwukrotnie częściej sami zostają nastoletnimi ojcami. Z kolei badanie przeprowadzone na Uniwersytecie Temple w Filadelfii w Stanach Zjednoczonych wykazało, że żaden z chłopców urodzonych przez nastoletnie matki sam nie został nastoletnim ojcem, jeśli miał bliską więź z własnym tatą.
Dzieci, których ojcowie są zaangażowani w wychowanie, uzyskują znaczną przewagę nad innymi dziećmi w nauce. Mają o prawie 40% większe prawdopodobieństwo, że otrzymają dobre oceny, o 45% mniejsze prawdopodobieństwo powtarzania klasy i o 60% mniejsze ryzyko, że zostaną zawieszeni lub wydaleni ze szkoły w porównaniu z dziećmi, które nie mają zaangażowanych ojców. Im więcej czasu ojcowie spędzają ze swoimi dziećmi, tym większe są empatia i kontrola emocjonalna dziecka.
Na co wpływa dobra relacja z ojcem?
Aktywna obecność ojców sprzyja zdrowszym relacjom i małżeństwom ich dzieci. Relacja z ojcem wpływa na romantyczne więzi w dorosłym życiu. Badania pokazują, że dzieci mające zaangażowanych ojców mają bardziej pozytywne, elastyczniejsze podejście do innych i większe umiejętności samokontroli emocjonalnej. Przekłada się to na szczęśliwsze i bardziej zaangażowane małżeństwa, gdy dorosną. Trwające 26 lat badania podłużne wykazały, że czynnikiem numer jeden w rozwijaniu empatii u dzieci jest posiadanie ojca, który uczestniczy w ich hobby i życiu szkolnym. Zaangażowanie matek również było ważne, ale nie było tak silnym wskaźnikiem, jak zaangażowanie ojców. Badanie to sugeruje, że ojcowie odgrywają wyjątkową rolę w modelowaniu współczucia i zrozumienia dla innych. Zaangażowanie ojców ogranicza też problemy z zachowaniem u dzieci. Kiedy ojcowie uczestniczą w aktywnościach swoich dzieci, wykazują one mniej destrukcyjnych zachowań, takich jak kłamstwa, bójki, znęcanie się i nadpobudliwość. Odnosi się to nawet do nietradycyjnych struktur rodzinnych. I odwrotnie – gdy ojciec jest nieobecny, dzieci częściej zachowują się w negatywny sposób, szukając uwagi.
Czy zdrowie psychiczne ojców ma wpływ na dzieci?
Zdrowie psychiczne ojców ma ogromny wpływ na dzieci. Wykazano, że dzieci ojców zmagających się z depresją wykazują większą frustrację i nieprzewidywalne zachowanie. W miarę dorastania dzieci nieleczone problemy psychiczne ojców mogą przyczyniać się do większych problemów emocjonalnych i behawioralnych u dzieci.
W ciągu ostatnich dekad zaangażowanie ojców wzrosło trzykrotnie. Współcześni ojcowie są znacznie bardziej zaangażowani niż ci 50 lat temu. Dziś spędzają trzykrotnie więcej godzin tygodniowo na opiece nad dziećmi w porównaniu z ojcami w 1965 r. Ponad dwukrotnie zwiększyli czas poświęcany na prace domowe. Pomimo tego wiele osób nadal nie docenia możliwości ojców – wciąż ponad połowa badanych twierdzi, że matki lepiej opiekują się dziećmi.
Jaki z tego wniosek? Doceńmy ojców. Kiedy nadejdzie ich święto, spróbujmy podziękować im choćby za jedną rzecz, którą dla nas robią czy zrobili. Namówmy na to dzieci i wnuki.
Karolina Kasperek