Na swoich stronach internetowych Ministerstwo Zdrowia chwali się sukcesami programu. Czytamy tam m.in., że w ciągu roku – bo od roku program obowiązuje – z bezpłatnych leków skorzystało 2,2 miliona seniorów. Że w 2017 r. na realizację programu wydano 564 miliony złotych. Wydano 40 milionów opakowań leków i zrealizowano 15 milionów recept. A na liście leków bezpłatnych znajduje się od 1 maja 2018 roku aż 2008 pozycji. To 890 preparatów obejmujących 153 substancje czynne. Leki objęte tzw. bezpłatnym dostępem to leki stosowane w leczeniu tzw. chorób wieku podeszłego.
Nie paść ofiarą
To wszystko brzmi dumnie i przekonująco, ale nie chroni, jak się okazuje, przed sytuacją, w jakiej znalazł się jeden z naszych czytelników z gminy Rzeczyca w woj. łódzkim.
Jakiś czas temu był operowany na przepuklinę. Lekarz, który go później konsultował, przepisywał leki. Przed rokiem jeszcze płatne 100% albo też ryczałtowo. Tak się złożyło, że czytelnikowi zdarzyła sie drobna pooperacyjna komplikacja, którą usunął podczas wizyty w prywatnym gabinecie u tego lekarza. Ale zabieg przypadł już w czasie, kiedy zaczął obowiązywać program. I oba leki były bezpłatne. Tymczasem lekarz wypisał receptę w taki sam sposób, jak robił to wcześniej. Nasz czytelnik zorientował się dopiero kiedy aptekarka zażądała od niego 100 zł. Czytelnik trafił z zaleceniami do lekarza rodzinnego i ten ponownie wypisał mu receptę, ale już bezpłatną.
Takie sytuacje mogą się zdarzać z różnego powodu. A wielu chorych, z racji wieku, może nie zauważać wadliwie wypisanej recepty albo też nie mieć siły czy głowy, by sprawę odkręcać. Dlatego warto wiedzieć na czym program Leki 75+ polega. Jeśli mamy w domu albo sąsiedztwie seniora, a sami jesteśmy młodsi, doradźmy mu, pomóżmy zrealizować receptę albo uzyskać bezpłatną, jeśli zaistnieje taka potrzeba.
O czym jest ten program?
Podstawą do otrzymania bezpłatnego leku jest ukończony 75. rok życia. Do weryfikacji wystarcza numer Pesel, a jeśli ktoś go nie ma, jest to data urodzenia.
Aby otrzymać bezpłatny lek, należy przedłożyć receptę z literą „S” wpisaną w polu o nazwie „kod uprawnień dodatkowych”. Uwaga! Farmaceuta nie ma prawa ani wpisać, ani też poprawiać tego kodu na recepcie! Ważne jest też wskazanie objęte refundacją. To znaczy, że refunduje się lek pacjentowi, ale tylko w połączeniu z konkretnym schorzeniem, do którego jest on przypisany w wykazie.
- Jeśli jesteś seniorem i lek przepisał ci specjalista, powinien on poinformować o tym twojego lekarza pierwszego kontaktu, by ten mógł wypisywać bezpłatną receptę
Wykaz leków znajdziemy w internecie, na stronie Ministerstwa Zdrowia oraz w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia. To część D tzw. obwieszczenia refundacyjnego. W części A 1 znajdziemy informacje o wskazaniach objętych refundacją.
Receptę na taki lek może wystawić lekarz podstawowej opieki zdrowotnej (POZ), czyli tzw. lekarz pierwszego kontaktu. Ale takie uprawnienia ma też pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej. Bezpłatną receptę lekarz może wypisać sobie lub najbliższej rodzinie.
Co zrobić w sytuacji, kiedy jesteśmy pacjentami lekarza specjalisty, a on przepisuje nam leki, które są refundowane? Jeśli specjalista uważa, że są to leki, które może wypisać także lekarz pierwszego kontaktu, ma obowiązek przekazać lekarzowi POZ pisemną informację dotyczącą zdiagnozowanej choroby i zaleceń co do leczenia. Po otrzymaniu takiej informacji lekarz pierwszego kontaktu może wypisywać leki bezpłatnie.
Za które leki nie zapłacisz?
Od 1 stycznia 2017 roku pacjenci 75+ mogą bezpłatnie otrzymywać preparaty insulin ludzkich i analogów insulinowych znajdujących się w wykazie. Na takie leki mogą liczyć też chorzy na idopatyczną postać choroby Parkinsona, czyli taką, w której nie jest nam znana przyczyna choroby oraz pacjenci z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc.
Od 1 marca 2017 roku seniorom powyżej 75. roku życia przysługują niektóre leki stosowane w leczeniu jaskry, ale też podstawowy lek stosowany w leczeniu choroby Parkinsona oraz nowoczesny preparat stosowany w hipercholesterolemii, czyli zbyt wysokim poziomie cholesterolu – w sytuacji, kiedy utrzymuje się on mimo podstawowego leczenia.
Od roku natomiast w wykazie leków bezpłatnych widnieją preparaty stosowane w niedokrwiennej chorobie serca i nadciśnieniu tętniczym.
Część z was zastanawia się, czy na recepcie mogą być wypisane także inne, odpłatne leki. Na stronach Ministerstwa czytamy, że można na jednej recepcie wypisać inne rodzaje leków. Wyjątkiem są leki zawierające środki odurzające lub substancje psychotropowe oraz leki recepturowe, czyli te sporządzane według receptury w samej aptece. Wymienione wyżej preparaty wymagają osobnej recepty.
Ministerstwo zapewnia, że w kolejnych latach środki przeznaczane na program Leki 75+ będą wzrastać. Za siedem lat na program przeznaczona bedzie kwota stanowiąca dwukrotność obecnej – rząd zakłada pułap nawet 1 203 mln złotych.
Karolina Kasperek
