Specjaliści sugerują, żeby było to około 15 minut dziennie. Jednak wystawianie się na słońce dłużej niż kwadrans może mieć szkodliwy, a w wieloletniej perspektywie nawet zabójczy wpływ na skórę.
Oparzenia słoneczne szkodzą na więcej niż jeden sposób. Niebezpieczeństwo wykracza daleko poza krótkotrwały ból, zaczerwienienie i dyskomfort, ponieważ po zaniknięciu oparzeń słonecznych pozostają trwałe uszkodzenia skóry. Oparzenia słoneczne przyspieszają jej starzenie się i są główną przyczyną większości przypadków raka podstawnokomórkowego, płaskonabłonkowego i czerniaka – najbardziej śmiercionośnej postaci raka skóry.
Nie daj się oparzeniom słonecznym. Jak ich unikać?
Oparzenia słoneczne to reakcja zapalna na promieniowanie ultrafioletowe (UV) powodujące uszkodzenia najbardziej zewnętrznych warstw skóry. Sedno tkwi w melaninie – pigmencie, który nadaje skórze kolor i chroni ją przed promieniami słonecznymi. Melanina działa poprzez przyciemnienie niechronionej skóry wystawionej na działanie promieni słonecznych. Ilość produkowanej melaniny zależy od genów, dlatego niektórzy ludzie ulegają poparzeniom słonecznym, a inni się opalają. Oba zjawiska są oznakami uszkodzenia komórek skóry. U osób z mniejszą ilością melaniny długotrwałe przebywanie na słońcu bez ochrony może powodować zaczerwienienie, obrzęk i bolesność skóry, znane również jako oparzenie słoneczne. Oparzenia słoneczne mogą wahać się od zaczerwienienia do bolesnych pęcherzy.
Po oparzeniu słonecznym skóra może zacząć się łuszczyć. To znak, że organizm próbuje pozbyć się uszkodzonych komórek. Nigdy nie próbuj samodzielnie obierać skóry – niech zejdzie naturalnie.
Naukowcy dowiedli, że już pięć poparzeń słonecznych, których doznaliśmy w dzieciństwie i wieku młodzieńczym, podwaja ryzyko zapadnięcia na czerniaka w wieku dorosłym!
Na słońcu pamiętaj o filtrach, rękawach i kapeluszu. Nawadniaj się
Niektórzy ludzie są bardziej podatni na oparzenia słoneczne, a rodzaj skóry określa podatność. Największe ryzyko ponoszą osoby o jasnej karnacji. Pamiętajmy! Nawet bez oparzeń ekspozycja na słońce zwiększa ryzyko raka skóry! Nawet jeśli jesteś opalona lub masz ciemną skórę, a skóra nie zaczerwienia się, słońce może powodować uszkodzenia komórek, które mogą prowadzić do raka.
Możesz poparzyć się w pochmurny dzień, więc bądź ostrożny, nawet gdy nie świeci słońce. Do 80% promieni UV może przenikać przez chmury.
Co robić rano, zanim wyjdziesz na słońce? Przede wszystkim nałóż wysoki filtr – z faktorem wynoszącym przynajmniej 30, a najlepiej 50. Ponawiaj nakładanie kremu z filtrem co dwie, trzy godziny. Jeśli w międzyczasie się wykąpiesz, natychmiast nałóż filtr ponownie. Między godziną 10.00 a 16.00 jak najczęściej szukaj cienia. Jeśli to trudne, noś kapelusz z dużym rondem. Koniecznie noś okulary ze sprawdzonym filtrem UV. Nie kupuj tanich – w takim przypadku noszenie przyniesie oczom więcej szkody niż niezałożenie okularów w ogóle. Zakładaj je, kiedy oczy będą musiały dłużej patrzeć na taflę wody. Zakładaj luźne i lekkie ubrania z długim rękawem i długie spodnie albo spódnice. Len nie jest najtańszym włóknem, ale jest jednym z najlepiej sprawdzających się w ochronie przeciwsłonecznej.
Pij 2–2,5 litra wody dziennie, małymi porcjami, ale regularnie. Uważaj na słońce, zwłaszcza jeśli zażywasz antybiotyki albo stosujesz kremy przeciwtrądzikowe – sprawiają, że skóra staje się bardziej wrażliwa na słońce.
Karolina Kasperek
fot. freepik
Artykuł ukazał się w Tygodniku Poradniku Rolniczym 25/2023 na str. 66. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR: Zamów prenumeratę.