Jak opiekować się bliską osobą chorą na Alzheimera?

Jakie są początki choroby Alzheimera?

Na początku choroby Alzheimera i demencji ludzie doświadczają zmian w myśleniu i zapamiętywaniu, które wpływają na codzienne życie i czynności. W pewnym momencie okazuje się, że chorzy potrzebują z naszej strony większej pomocy w prostych, codziennych zadaniach. Może to być kąpiel, czesanie, ubieranie się. Potrzeba wsparcia przy takich osobistych czynnościach może być dla chorego niełatwa. Dlatego warto stosować pewne zasady w postępowaniu z chorymi.

Jak zachować rutynę w opiece nad chorym na Alzheimera i nie odebrać mu samodzielności?

Przede wszystkim, staraj się zachować rutynę. Niech kąpiel, ubieranie się i jedzenie mają miejsce o tej samej porze dnia. Pomóż choremu spisać w notatniku lub kalendarzu listę rzeczy do zrobienia, ważne dla niego spotkania i wydarzenia. Zaplanuj zajęcia, które lubi i staraj się je wykonywać o tej samej porze każdego dnia.

Rozważ wprowadzenie przypomnień pomagających osobom, które muszą regularnie przyjmować leki. Mogą to być alarmy na smartfonie.

Kiedy pomagasz choremu w ubieraniu się lub kąpieli, pozwól mu zrobić samemu tyle, ile to tylko możliwe. Bądź delikatny i pełen szacunku. Powiedz choremu, krok po kroku, co zamierzasz zrobić, pomagając się wykąpać lub ubrać. Do kąpieli używaj krzesła prysznicowego, aby zapobiec upadkom. Fotele prysznicowe można kupić w drogeriach i sklepach z artykułami medycznymi.

Kupuj luźne, wygodne i łatwe w użyciu ubrania – z elastycznymi pasami czy dużymi zamkami błyskawicznymi zamiast sznurówek, guzików lub klamer. Podawaj posiłki w znajomym miejscu i daj choremu wystarczająco dużo czasu na zjedzenie.

Jak się porozumieć z chorym na Alzheimera?

Ze względu na problemy z zapamiętywaniem u chorych na Alzheimera i demencję trudno jest się z nimi komunikować. Chorzy mogą być pobudzeni i niespokojni, a nawet wpadać we wściekłość. W niektórych postaciach demencji zdolności językowe są upośledzone w taki sposób, że chory ma problemy ze znalezieniem właściwych słów lub trudności z mówieniem. To zupełnie naturalne, że wywołuje to w opiekunach frustrację i zniecierpliwienie.

Uspokajaj chorego, mówiąc spokojnie. Wysłuchaj jego obaw i frustracji. Spróbuj pokazać, że rozumiesz, że chory jest zły lub przerażony. Pozwalaj jednocześnie choremu zachować jak największą kontrolę nad swoim życiem. Szanuj jego przestrzeń osobistą, nawet jeśli wydaje ci się, że chory nie zwraca już na takie rzeczy uwagi.

Wprowadź do planu dnia okresy ciszy między aktywnościami. Trzymaj w domu ulubione przedmioty i fotografie, aby pomóc choremu poczuć się bezpieczniej. Przypominaj chorej osobie, kim jesteś, jeśli nie pamięta, ale staraj się nie mówić: „Nie pamiętasz?”. W tej frazie będzie to brzmieć pretensja, a chory nie może być obwiniany o to, że nie pamięta.

Chorzy na demencję mogą być dla nas drażniący. Wciąż czegoś nie pamiętają, ale nie przypominajmy im o tym

FOTO: freepik

Zachęcaj do rozmowy tak długo, jak to możliwe. Pytaj i oczekuj odpowiedzi. Jeśli masz problemy z komunikowaniem się za pomocą słów, spróbuj zajmować uwagę chorego na przykład ulubioną jego książką lub albumem ze zdjęciami.

Do jakich aktywności fizycznych motywować osobę chorą na Alzheimera?

Zdrowe odżywianie i aktywność fizyczna są ważne dla osób cierpiących na chorobę Alzheimera i demencję. W miarę postępu choroby obecność tych dwóch rzeczy w codziennej rutynie nie będzie łatwa, ale są na to sposoby.

Rozważ różne aktywności, w których chory może uczestniczyć. Mogą to być proste prace domowe, gotowanie i pieczenie, gimnastyka czy prace w ogrodzie. Dopasuj czynność do tego, co chory potrafi zrobić.

Osobom z demencją może brakować zainteresowania lub inicjatywy i mogą mieć problemy z rozpoczynaniem zajęć. Ale jeśli inni zajmą się planowaniem, mogą się przyłączyć. Pomóż rozpocząć jakieś działanie lub sam dołącz do chorego. Będzie mu przyjemniej i łatwiej.

Do ćwiczeń lub zajęć puszczaj muzykę, jeśli pomaga to motywować chorego. Tańcz do muzyki i zaproś do niej podopiecznego. Bądź realistą, nie planuj „maratonów” z chorym. Najlepszym rozwiązaniem może być kilka krótkich mini treningów. Codziennie chodźcie razem na spacer.

Kupuj zdrowe produkty spożywcze, ale rozważ te łatwe do przygotowania, takie jak gotowe sałatki i pojedyncze porcje. Daj tej osobie wybór co do jedzenia, pytaj: „Wolisz jogurt czy twarożek?”.

Alzheimer nie wyklucza z zabaw umysłowych. Wręcz należy je chorym serwować

FOTO: freepik

Jak zadbać o siebie, opiekując się osobą chorą na Alheimera?

Chorzy na demencję czy Alzheimera muszą być bezpieczni. Usunięcie zagrożeń i dodanie zabezpieczeń w całym domu może ułatwić choremu samodzielne i bezpieczne poruszanie się. Jeśli masz schody, powinna przy nich być przynajmniej jedna poręcz. Połóż na schodach wykładzinę lub listwy zabezpieczające lub oznacz krawędzie stopni taśmą w jasnym kolorze, aby były lepiej widoczne. Włóż wtyczki zabezpieczające do nieużywanych gniazdek elektrycznych i rozważ zatrzaski zabezpieczające na drzwiach szafek. Usuń nieużywane przedmioty i małe dywaniki, schowaj przewody elektryczne i inne przedmioty, o które dana osoba może się potknąć. W pokojach i na korytarzach zapewnij dobre oświetlenie.

Usuń zasłony i dywaniki z kolorowymi wzorami, które mogą dezorientować osobę. Wyjmij lub schowaj środki czyszczące i produkty gospodarstwa domowego, takie jak rozcieńczalniki do farb i zapałki.

I pamiętaj! Opiekować się trzeba także opiekującym. Dlatego daj sobie prawo do utraty cierpliwości czy czucie zniechęcenia i złości. Sprawiaj sobie małe przyjemności i kiedy słabniesz oraz tracisz motywację, proś o pomoc. Szukaj jej u przyjaciół i fachowców.

Karolina Kasperek