Wypadanie włosów u dzieci przebiega inaczej niż u dorosłych. Na przykład łysienie androgenowe lub łysienie plackowate jest najczęstszą przyczyną u dorosłych. U dzieci częstymi przyczynami są infekcje grzybicze lub bakteryjne, łysienie telogenowe (wypadanie włosów związane ze stresem) i łysienie trakcyjne, czyli tzw. łysienie z pociągania.
Grzybica ciała ma różne postacie. Atakuje także na skórze głowy
Grzybica ciała to wysypka spowodowana zainfekowaniem grzybami. Zwykle jest to swędząca wysypka z kolistymi wykwitami z jaśniejszą skórą pośrodku. Zmiany przybierają postać czerwonych obrączek.
Grzybica ciała ma różne postacie. Istnieje grzybica stóp, grzybica pachwin (grzybica podudzi) i grzybica owłosionej skóry głowy. Wtedy na skórze głowy pojawiają się czerwone swędzące plamy. Dziecko drapie lub pociera skórę głowy. Rozdrapywanie zmian i uszkodzenie skóry przez samo zakażenie mogą powoli powodować wypadanie włosów. Dzieci mogą również ciągnąć się za włosy, aby złagodzić swędzenie. Wypadanie włosów zwykle występuje tylko w jednym lub dwóch miejscach – zwykle na obszarach swędzącej i podrażnionej skóry.
W takim przypadku lekarz może przepisać krem przeciwgrzybiczy na skórę głowy. Kiedy grzybica ustąpi, włosy powinny zacząć odrastać. Łagodna grzybica często reaguje na leki przeciwgrzybicze stosowane bezpośrednio na skórę. W przypadku cięższych infekcji może być konieczne przyjmowanie tabletek przeciwgrzybiczych przez kilka tygodni. Choroba często rozprzestrzenia się poprzez bezpośredni kontakt skóry z zakażoną osobą lub zwierzęciem.
Czym charakteryzuje się łysienie plackowate?
Łysienie plackowate to rodzaj wypadania włosów, który powoduje, że układ odpornościowy organizmu atakuje mieszki włosowe. Zdarza się również u dzieci. Czasami może powodować całkowite wyłysienie lub bardzo przerzedzić włosy. Niektóre dzieci tracą również brwi i rzęsy. Łysiny, które pozostawia ten rodzaj łysienia, są zwykle gładkie i mają kolor skóry. Wiele dzieci z łysieniem plackowatym doświadcza zaostrzeń choroby lub okresów, w których włosy wypadają, po których następują okresy odrastania. Lekarze zidentyfikowali kilka podtypów tego zaburzenia, a wzorzec wypadania włosów różni się w zależności od osoby.
Niestety, nie ma lekarstwa na łysienie plackowate, ale są sposoby, które mogą pomóc w opanowaniu objawów. Nie ma konkretnych leków do leczenia łysienia plackowatego, ale lekarze mogą przepisać leki tzw. poza wskazaniami, które mogą pomóc powstrzymać organizm przed atakowaniem mieszków włosowych.
Czasami terapia światłem może stymulować wzrost włosów. W wielu przypadkach włosy zaczynają ponownie wypadać po przerwaniu leczenia przez dziecko, więc może być konieczne kontynuowanie leczenia nawet po ustąpieniu objawów.
Jak walczyć z łysieniem trakcyjnym, czyli trichotillomanią u dzieci?
Niektóre dzieci wyrywają sobie włosy z powodu nieradzenia sobie ze stresem czy lękiem. To tak zwana trichotillomania. Wyrywanie to jest rodzajem zaburzenia natury psychicznej i konieczne jest tutaj leczenie przyczyny. Dziecko może skorzystać z terapii lub leków. Kiedy dziecko przestaje wyrywać włosy, one odrastają.
Łysienie trakcyjne to rodzaj wypadania włosów, który występuje, gdy skóra głowy doświadcza długotrwałego napięcia lub ciągnięcia, na przykład podczas noszenia bardzo ciasnych warkoczy lub kucyków przez długi czas. U niektórych osób rozwija się również łysienie trakcyjne z powodu źle umieszczonych przedłużeń włosów.
Skóra głowy może być swędząca i zaczerwieniona, z dużymi łysymi lub przerzedzonymi plamami. Wypadanie włosów zwykle koncentruje się na obszarach, w których występuje największy nacisk. Na przykład fryzura, która napina włosy na skroniach, spowoduje większą utratę włosów w tych miejscach. Łysienie trakcyjne powinno ustąpić samoistnie przy luźniejszej fryzurze, ale może minąć trochę czasu, zanim włosy odrosną. Jeśli u osoby z tego typu wypadaniem włosów rozwinie się infekcja skóry głowy, lekarz może zalecić antybiotyk.
Jakie są przyczyny łysienia telogenowego?
Uraz skóry głowy, taki jak oparzenie lub silne uderzenie w głowę, może uszkodzić mieszki włosowe. Może to spowodować znaczną utratę włosów w miejscu urazu. Kiedy rana się zagoi, włosy powinny odrosnąć. Szybkie leczenie jest tu niezbędne, ponieważ nieleczone urazy skóry głowy mogą uszkodzić leżące głębiej struktury, a nawet spowodować trwałą utratę włosów.
U dzieci występuje także łysienie telogenowe. To forma tymczasowej utraty włosów, która pojawia się po szoku fizycznym lub emocjonalnym. Zdrowe włosy rosną zgodnie z przewidywalnym harmonogramem. Włos może rosnąć przez 2 do 6 lat. To faza anagenu. Następnie włosy przechodzą w okres „spoczynku”, zwany fazą telogenu. Faza ta trwa od 2 do 4 miesięcy, zanim włos wypadnie i zastąpi go nowy. Kiedy włosy są zdrowe, 80–90% włosów aktywnie rośnie w danym momencie. Łysienie telogenowe ma miejsce, gdy coś powoduje, że więcej włosów niż zwykle wchodzi i pozostaje w fazie telogenu, czyli spoczynku, po którym wypadają.
Przyczynami łysienia telogenowego mogą być: obrażenia fizyczne, stres emocjonalny, gorączka lub infekcja, operacja w znieczuleniu ogólnym, niektóre leki, brak równowagi witaminowej i żywieniowej, jak choćby zbyt duża ilość witaminy A.
Często łysienie telogenowe pozostaje nieleczone, ponieważ chorzy nie wiedzą, że właśnie na nie cierpią. Ponieważ wypadanie włosów trwa z różną szybkością w fazie telogenu – od dwóch do czterech miesięcy – dziecko czy opiekunowie mogą nie zauważyć zwiększonego wypadania włosów przez pewien czas. W tym czasie często jest już za późno na leczenie. W większości przypadków jednak włosy odrastają.
Karolina Kasperek
Fot. Freepik
Artykuł ukazał się w Tygodniku Poradniku Rolniczym 22/2023 na str. 51. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR: Zamów prenumeratę.