Czym jest zastrzał paznokcia?
Zastrzał paznokcia, zwany też zanokcicą, to infekcja paznokci. Najczęściej zakażenie wywołuje gronkowiec złocisty – Staphylococcus aureus. Sprawcą mogą być też inne bakterie, jak Streptococcus pyogenes, czyli jedna z odmian paciorkowca. Ostra zanokcica zwykle pojawia się jako nagły, bardzo bolesny obrzęk. Spuchnięte miejsce wokół paznokcia rąk lub nóg jest ciepłe i czerwone. Dzieje się tak w miejscu, w którym nastąpił jakiś uraz. Może być on spowodowany zbyt agresywnym manicure, szczególnie przecięciem lub rozdarciem naskórka, czyli krawędzi cienkiej jak papier skóry, która wyznacza zewnętrzne krawędzie paznokcia. Może również wynikać z obgryzania brzegów paznokci lub skóry wokół paznokci, skubania skóry w pobliżu paznokci lub ssania palców. Częsty manicure czy pedicure, a także wrastające paznokcie to również czynnik ryzyka rozwinięcia się zanokcicy.
Jak wygląda przewlekła zanokcica?
Istnieje też przewlekła forma tego schorzenia. Przewlekła zanokcica to zapalenie, które zwykle rozwija się powoli, powodując stopniowy obrzęk, tkliwość i zaczerwienienie skóry wokół paznokci. Często dotyczy kilku palców tej samej ręki. Do osób bardziej narażonych na tę chorobę zaliczają się chorzy na cukrzycę lub pracownicy, których praca stale naraża ręce na działanie wody, chemikaliów lub substancji, na które są uczuleni. Do takich zawodów należą barmani, sprzątający domy, wykonujący prace porządkowe, stomatolodzy, pielęgniarze i pielęgniarki, osoby pracujące w gastronomii, przy zmywaniu naczyń czy fryzjerzy. Podobnie jest z osobami stosującymi niektóre preparaty i leki, zwłaszcza pochodne witaminy A, leki przeciwnowotworowe, leki na HIV i niektóre antybiotyki.
Objawy zastrzału paznokcia
Ostra zanokcica powoduje pulsujący ból, zaczerwienienie, ciepło i obrzęk skóry wokół paznokcia. W niektórych przypadkach pod skórą obok paznokcia lub pod samym paznokciem pojawia się niewielka ilość ropy. Często dotyczy to tylko jednego paznokcia. Przewlekła zanokcica zwykle powoduje mniej dramatyczne objawy niż ostra. Zazwyczaj obszar wokół paznokcia jest wrażliwy, zaczerwieniony i lekko opuchnięty. Brakuje tam naskórka, a skóra wokół paznokcia jest wilgotna. Może to dotyczyć kilku paznokci tej samej dłoni jednocześnie.
Jeśli masz łagodniejszą postać ostrego zastrzału, zwykle samemu można postawić diagnozę. Objawi on się pulsującym bólem, obrzękiem i zaczerwienieniem uszkodzonej skóry wokół paznokcia. Jeśli chorujesz na cukrzycę, zastrzał może dotknąć kilka palców u rąk i nóg lub mieć poważniejsze objawy, jak ropa, gorączka, silny ból. W takiej sytuacji musisz odwiedzić lekarza.
Jak leczyć zastrzał paznokcia?
Przy właściwym leczeniu ostra zanokcica goi się zwykle w ciągu 5 do 10 dni. Przewlekła może wymagać kilkutygodniowego leczenia, także przeciwgrzybiczego. Nawet po zastosowaniu odpowiedniego leczenia schorzenie może powrócić, jeśli ponownie zranisz skórę lub zapomnisz o osuszeniu okolicy paznokcia.
W ostrym zastrzale możesz rozpocząć leczenie od zanurzenia palca u ręki lub nogi w ciepłej wodzie. Rób to przez co najmniej 15 minut, dwa do czterech razy dziennie. Jeśli objawy nie ustąpią lub jeśli w pobliżu paznokcia pojawi się ropa, należy skontaktować się z lekarzem. Jeśli u pacjenta występuje umiarkowana lub ciężka zanokcica, lekarz może leczyć ją doustnym antybiotykiem. Jeśli w pobliżu paznokcia zgromadziła się ropa, lekarz znieczuli ten obszar i osuszy ropę, przepisze też antybiotyk miejscowy lub doustny.
Leczenie przewlekłego zastrzału jest podobne, choć włącza się dodatkowe leki. Ponieważ większość przypadków przewlekłej zanokcicy jest spowodowana stanem zapalnym z reakcją alergiczną lub bez niej, lekarz prawdopodobnie zaleci leczenie miejscową maścią lub kremem kortykosteroidowym z miejscowym lekiem przeciwgrzybiczym lub bez niego. Rzadko, w ciężkich przypadkach, konieczne będzie przyjmowanie doustnie leków przeciwgrzybiczych lub sterydów.
Zastrzał paznokcia - jak mu zapobiec?
Aby zapobiegać zastrzałowi, postaraj się przestrzegać kilku prostych zasad. Dbaj, by ręce i stopy były suche i czyste. Jeśli twoje dłonie są regularnie narażone na działanie wody lub agresywnych środków chemicznych, noś gumowe rękawice z chłonną bawełnianą wyściółką. Zachowaj ostrożność podczas manicure. Zrezygnuj z obcinania skórek i ich odpychania. Unikaj obgryzania paznokci i skubania skóry wokół nich.
Jeśli chorujesz na cukrzycę, utrzymuj stężenie cukru we krwi na właściwym poziomie, przestrzegając diety i zażywając leki. Nieleczony paznokieć może zacząć nienormalnie rosnąć i mogą pojawiać się wypukłości lub fale. Może stać się żółty lub zielony, może być suchy i łamliwy. Paznokieć może też odłączyć się od łożyska i zejść.
Karolina Kasperek
