Czy płynne CBD jest niebezpieczne dla zdrowia?
CBD, czyli kannabidiol, jest drugim najaktywniejszym składnikiem konopi indyjskich (marihuany). To roślina, która jest znana przede wszystkim ze swojego głównego składnika, czyli tetrahydrokannabinolu (THC). Marihuana (konopie indyjskie) ma ponad 100 aktywnych składników. THC to substancja chemiczna, która powoduje tzw. haj – stan, w którym oprócz euforii i rozluźnienia pojawiają się omamy, urojenia, zawroty głowy i lęk. Kannabidiol natomiast jest podstawowym składnikiem marihuany medycznej, czyli roślinnego surowca medycznego, który wytwarzany jest przez firmy farmaceutyczne. Pozyskuje się go z innych odmian konopi. Związek ten ma niewielkie, jeśli w ogóle, właściwości odurzające. Szczepy z przewagą kannabidiolu mają niewiele THC lub nie zawierają go wcale, więc pacjenci, którzy zażywają marihuanę medyczną, zgłaszają bardzo niewielkie zmiany świadomości lub nie odczuwają ich w ogóle.
Deklarują natomiast wiele korzyści płynących z CBD: od łagodzenia bezsenności, niepokoju, spastyczności (zwiększonego napięcia mięśniowego) i bólu po leczenie stanów potencjalnie zagrażających życiu, takich jak epilepsja. Według raportu Światowej Organizacji Zdrowia, u ludzi CBD nie wykazuje żadnych skutków wskazujących na potencjalne uzależnienie. Do tej pory nie ma doniesień o problemach związanych ze zdrowiem publicznym w związku ze stosowaniem czystego CBD.
CBD może zmniejszać apetyt na tytoń
CBD jest proponowane w przypadku wielu różnych problemów zdrowotnych, ale najsilniejsze dowody naukowe dotyczą jego skuteczności w leczeniu najokrutniejszych zespołów padaczki dziecięcej, takich jak zespół Draveta i zespół Lennoxa-Gastauta (LGS), które zazwyczaj nie reagują na leki przeciwdrgawkowe. Jak czytamy na stronie Health Harvard Publishing – internetowym portalu edukacyjnym Uniwersytetu Harvarda w Stanach Zjednoczonych, postać padaczki dziecięcej zwana zespołem Draveta jest prawie niemożliwa do kontrolowania, ale nadzwyczaj dobrze reaguje na obfitujący w CBD szczep marihuany o nazwie Charlotte’s Web. W licznych badaniach kannabidiol był w stanie zmniejszyć liczbę napadów, a w niektórych przypadkach całkowicie je zatrzymać. Epidiolex – jedyny dotąd dostępny na rynku lek, który zawiera CBD – jest pierwszym lekiem pochodzącym z konopi zatwierdzonym do leczenia tych schorzeń przez Amerykańską Agencję ds. Żywności Leków (FDA).
Badania na zwierzętach i raporty osób używających CBD sugerują, że kannabidiol może pomóc w leczeniu stanów lękowych. Wyniki badań realizowanych przez naukowców z Uniwersytetu Medycznego w Nowym Jorku oraz z Instytutu Neuronauk w Alicante opublikowano na stronie www.ncbi.nlm.nih.gov. Jedno z najnowszysch badań zrealizowano w 2020 roku w Nowej Zelandii na 397 dorosłych, którzy otrzymywali kannabidiol w ramach leczenia różnych schorzeń, w tym różnego rodzaju bólu, niedogodności związanych z nowotworami czy problemów neurologicznych. We wszystkich grupach po trzech tygodniach podawania kannabidiolu deklarowano poprawę ogólnego stanu, w tym zmniejszenie lęku i objawów depresji. Kannabidiol ma też pomagać w walce z bezsennością, w tym zarówno w zasypianiu, jak i utrzymaniu snu.
Co z chronicznym bólem? Potrzebne są dalsze badania na ludziach, aby potwierdzić, że CBD pomaga go kontrolować. Jedno badanie na zwierzętach opublikowane w „European Journal of Pain” (oficjalne czasopismo Europejskiej Federacji Bólu) sugeruje, że substancja, po nałożeniu na skórę, może pomóc redukować ból i stany zapalne spowodowane zapaleniem stawów. Istnieją też badania wskazjące, że CBD może hamować ból zapalny i neuropatyczny – oba trudne do leczenia.
Według niektórych badań przeprowadzonych na ludziach, CBD może pomóc zmniejszać apetyt na tytoń i heroinę w pewnych warunkach. Zwierzęce modele uzależnienia wskazują, że kannabidiol może zmniejszać głód alkoholu, marihuany, opiatów (substancje psychoaktywne pochodzące z opium) i stymulantów.
Czy kannabidiol jest bezpieczny?
CBD, jak wszystkie substancje, także te, które leczą, może wywoływać działania niepożądane. Są to nudności, zmęczenie czy drażliwość. Może rozrzedzać krew i zwiększać stężenie leków we krwi, ponieważ konkuruje o enzymy wątrobowe, które rozkładają te leki. Podobne oddziaływanie z niektórymi lekami wykazuje grejpfrut.
Osoby przyjmujące duże dawki CBD mogą wykazywać nieprawidłowości w badaniach krwi związanych z wątrobą. Wiele leków dostępnych bez recepty, takich jak choćby paracetamol, wywołuje ten sam efekt. Dlatego należy poinformować swojego lekarza, jeśli chcemy regularnie używać CBD.
Istotnym problemem związanym z bezpieczeństwem CBD jest to, że jest on sprzedawany głównie jako suplement, a nie lek. Tymczasem agencje zajmujące się bezpieczeństwem żywności nie regulują bezpieczeństwa i czystości wielu suplementów. Nie można więc mieć pewności, że produkt, który kupujemy, zawiera składniki aktywne w dawce podanej na etykiecie. Ponadto produkt może zawierać inne nieznane pierwiastki. Nie znamy również najskuteczniejszej dawki terapeutycznej CBD dla konkretnego schorzenia.
Jakie leki zawierają CBD?
CBD występuje w wielu postaciach, w tym olejków, ekstraktów, kapsułek, plastrów, waporyzatorów (urządzenia do podgrzewania suszu) i preparatów do stosowania miejscowego na skórę. Jeśli chcemy zmniejszyć stan zapalny i złagodzić ból mięśni i stawów, najlepiej nadadzą się do tego miejscowe nałożenie olejku, balsamu lub kremu z CBD czy zastosowanie kuli do kąpieli z jego zawartością. Można zastosować też plaster, nalewkę lub spray przeznaczony do umieszczenia pod językiem – to umożliwia bezpośrednie przedostanie się CBD do krwiobiegu.
Poza Stanami Zjednoczonymi lek na receptę Sativex, który wykorzystuje CBD jako substancję czynną, jest zatwierdzony do leczenia spastyczności mięśni związanej ze stwardnieniem rozsianym i bólu nowotworowego. W Stanach Zjednoczonych Epidiolex jest zatwierdzony do leczenia niektórych typów padaczki i stwardnienia guzowatego.
W Internecie pojawiają się informacje, jakoby kannabidiol był lekiem cud na nowotwory czy też na COVID-19. Nie ma danych, które to potwierdzają! To, co można dziś o tej substancji powiedzieć, to to, że jest skuteczna w niektórych padaczkach i jest obiecująca w przypadku leczenia bólu, bezsenności czy redukowania lęku.
Karolina Kasperek
Fot. freepik
Artykuł ukazał się w Tygodniku Poradniku Rolniczym 23/2023 na str. 59. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR: Zamów prenumeratę.
