W przypadku wykrycia ogniska ptasiej grypy automatycznie zarządzane są bardzo drastyczne działania administracyjne. Dotyczy to zarówno ferm drobiarskich nastawionych na produkcję jaj i tych specjalizujących się w hodowli drobiu mięsnego. Wielkość zakładu w tym przypadku nie ma znaczenia. Kiedy ptasia grypa zostanie wykryta, jedynym możliwym rozwiązaniem jest niezwłoczna likwidacja stada. Wprowadzane są też daleko idące ograniczenia dla innych hodowców na obszarze zapowietrzonym i na okalającym go obszarze zagrożonym. Takie przypadki, jak nietrudno się domyślić, powodują ogromne straty finansowe dla hodowców.
Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa ptasiej grypy należy podjąć szeroko zakrojone środki ostrożności. Przede wszystkim dotyczą one pracowników fermy. Oprócz zastosowania osobistych środków ochrony biologicznej (odzież ochronna, obuwie, rękawiczki, maseczki, etc.), trzeba wprowadzić procedury związane z poruszaniem się po obiekcie lub między obiektami ze szczególnym uwzględnieniem skrupulatnego mycia i przy wykorzystaniu odpowiedniego sprzętu.
Ścieżki przenoszenia wirusa ptasiej grypy
Groźny wirus może dostać się do kurnika na różne sposoby, którym można zapobiegać dzięki starannemu zachowaniu higieny. Hodowcy powinni przede wszystkim zwracać uwagę na poniżej opisane ścieżki przenoszenia.
Największe niebezpieczeństwo stanowi dzikie ptactwo. Nie da się w 100% zapobiec wlatywaniu zarażonego ptactwa nad obszar fermy. Zakażone osobniki mogą pozostawiać na fermie odchody, pióra, zakażone resztki pokarmu. Nawet jeżeli obszar fermy jest „nie atrakcyjny” dla dzikiego ptactwa, ponieważ nie ma tam leżącego wolno pożywienia, to ptaki i tak mogą go tam szukać. Zakażone zanieczyszczenia mogą być następnie przeniesione do kurnika przez ludzi, urządzenia i maszyny lub przez wiatr. Właśnie dlatego magazyny paszy, wiaty na urządzenia i maszyny oraz same budynki kurników powinny być zabezpieczone przed dostępem dzikiego ptactwa. Podobnie drzwi i bramy do kurników muszą być zamykane, aby zapobiec wlatywaniu do środka ptaków.
Kolejnym źródłem przenoszenia wirusa ptasiej grypy mogą być pojazdy dostawcze wjeżdżające na teren fermy. Szczególnie, jeżeli są to np. dostawcy, którzy przemieszczają się pomiędzy takimi obiektami. Takie pojazdy mogą przenosić wirusa na plandece, karoserii lub na bieżnikach opon.
Dodatkowe zagrożenie może pochodzić od ludzi. Każda osoba, która dostaje się na teren fermy, włącznie z samym właścicielem, członkami rodziny i pracownikami, może nawet nieświadomie przenieść wirusa ptasiej grypy np. na skórze, włosach lub na ubraniu i na butach. Wirus może być przeniesiony z paszą, ze słomą lub sianem, na urządzeniach i maszynach oraz na zakażonym jedzeniu.
Właśnie dlatego ważne jest oddzielenie strefy zewnętrznej „brudnej” od strefy wewnętrznej „czystej”. Pomiędzy tymi strefami ustanawia się „śluzy” zaopatrzone w sprzęt czyszczący i dezynfekujący, aby mieć pewność, że wirus pozostanie na zewnątrz.
Pomimo wszelkich podjętych przedsięwzięć zapobiegawczych wirus ptasiej grypy może się kryć wewnątrz samego kurnika. Tak może się dziać w przypadku, kiedy np. początkowo tylko kilka sztuk drobiu zostało zainfekowanych, ale uszło to uwadze hodowcy, bo np. stado było już gotowe do uboju i zostało wywiezione. Właśnie dlatego konieczne jest każdorazowe dokładne mycie i dezynfekcja kurnika między wymianą stada.
Zasady higieny na obszarach zewnętrznych
Zapobieganie rozprzestrzenianiu się wirusa ptasiej grypy rozpoczyna się od konstrukcji samych kurników. Najlepszym rozwiązaniem jest zorganizowanie pracy kurnika tak, aby dostawy oraz opróżnianie odpadów z kurnika odbywało się poprzez linie przesyłowe (paszociągi, automaty paszowe, taśmociągi, etc.) lub przez rampy. Dotyczy to zarówno dostaw młodych zwierząt, pasz, wszelakich urządzeń, jak i odbioru jaj, wywozu żywych ptaków do ubojni oraz wywozu ptaków padłych. Dlatego korzystnie jest posiadanie dostępu do urządzeń myjących wysokociśnieniowych z podgrzewaniem wody w rejonie ramp załadowczych i wyładowczych. Polecić można z cała pewnością urządzenia marki Kärcher typu HDS. Dzięki technologii EasyForce! praca nimi nie męczy jest szybsza i o wiele wygodniejsza, a efekty, doskonałe.
Jeżeli na teren fermy musza wjeżdżać pojazdy, zaleca się rozdzielenie i specjalne oznaczenie dróg wjazdowych i wyjazdowych. Jest to o tyle ważne, że użycie myjni do podwozi, bram i mat dezynfekcyjnych jest o wiele bardziej efektywne, kiedy drogi wjazdu i wyjazdu są rozdzielone.
Myjnie do podwozi i bramy dezynfekcyjne powinny być zlokalizowane możliwie jak najdalej od obiektów inwentarskich. Powinno się tez zwrócić uwagę na dominujące w okolicy kierunki wiatru, ponieważ krople i mgła wodna również może przenosić wirus do wnętrza kurnika.
Zamiatarka z własnym napędem do utrzymania czystości na terenach zewnętrznych.
Zasady higieny wewnątrz obiektów
Przed każdym punktem dostępu do obiektu powinny być ułożone maty dezynfekcyjne. W matach regularnie musi być wymieniany czynnik dezynfekujący. Również regularnie czyszczony powinien być obszar wokół mat.
Nowoczesne kurniki są oddzielone od otaczającego obszaru za pomocą śluz dezynfekcyjnych. Każda osoba, która wchodzi do kurnika musi tam wziąć prysznic i zmienić odzież. Zadania tego typu śluzy są spełniane w sposób prawidłowy tylko, kiedy obszar wewnątrz kurnika tzw. obszar „czysty” nie jest objęty skażeniem.
Z pistoletem EasyForce cała przestrzeń kurnika może być wyczyszczona łatwo, szybko i skutecznie
Proces czyszczenia stref wejściowych do kurnika musi być przeprowadzony najpierw w strefie „czystej”, a następnie w strefie „brudnej”. Skutecznym i oszczędzającym czas rozwiązaniem jest użycie w strefie „czystej” np. parownicy i odkurzacza uniwersalnego. Parownica sprawdza się bardzo dobrze przy czyszczeniu ścian, posadzek, pryszniców, mebli, szafek pracowniczych, a nawet butów. Do posadzek w strefie „brudnej”, tj. przebieralnie, szatnie, ustępy, prysznice, pomieszczenia administracyjne korzystne i oszczędzające czas jest użycie szorowarki pracującej z wodą i detergentem. Kärcher oferuje bogaty wybór także i tych urządzeń, które są bardzo nowoczesne.
Urządzenia utrzymania czystości oraz inne narzędzia i buty robocze nie powinny opuszczać kurnika. Tylko odzież robocza może być wynoszona na zewnątrz, ale musi to się odbywać w specjalnych pojemnikach. Jeżeli na fermie występują duże ilości odzieży roboczej do prania, zaleca się wydzielenie specjalnej pralki z przeznaczeniem tylko do tego zadania.
Czyszczenie sufitu kurnika urządzeniem wysokociśnieniowym z podgrzewaniem wody.
Urządzenia myjące wysokociśnieniowe z podgrzewaniem wody – oszczędność czasu
Do czyszczenia kurników łącznie z posadzkami, ścianami, sufitami, kojcami, grzędami, klatkami oraz instalacjami do karmienia i pojenia, urządzenie myjące wysokociśnieniowe powinno być pierwszym wyborem. Gorąca woda pod cienieniem rozpuszcza i usuwa brud z zawartymi w nim wirusami i bakteriami znacznie lepiej niż zimna woda. W tej sytuacji wystarczy użyć wody o temperaturze 85 °C. Mycie gorącą wodą pozwala oszczędzić do 40% czasu na kurnik w stosunku do mycia zimną wodą i to bez użycia detergentów. Dodatkową korzyścią jest fakt, iż powierzchnie umyte gorącą wodą schną znacznie szybciej, co pozwala przystąpić do prac dezynfekcyjnych wcześniej.
Mycie ścian urządzeniem wysokociśnieniowym z długą wygodną lancą
Urządzenie myjące wysokociśnieniowe z podgrzewaniem wody wyposażone w pianownicę
W przypadku korzystania z mobilnego urządzenia wysokociśnieniowego, które jest przemieszczane pomiędzy osobnymi budynkami kurników, powinno ono być trzymane na zewnątrz kurnika lub przechowywane w osobnym pomieszczeniu. Każdy kurnik powinien mieć własny zestaw węży wysokociśnieniowych, pistoletów i lanc używanych tylko na danym obiekcie.
Przy użyciu odkurzacza uniwersalnego, zabrudzenia można usunąć także z podajników do pasz
Zachowanie powyższych środków bezpieczeństwa znacznie zmniejsza ryzyko epidemii i strat. Warto zaufać ekspertowi i skorzystać z długiego i bogatego doświadczenia firmy będącej globalnym liderem technologii czyszczenia.
Autor: Robert Michalak