Kiedy czas na pierwsze krycie jałówek?

Odpowiednia do wieku masa ciała jałówki potwierdza bowiem jej dobrą kondycję i stan zdrowia. Uniwersalnym wskaźnikiem osiągnięcia dojrzałości płciowej jest uzyskanie przez jałówkę co najmniej 60% masy ciała dorosłej krowy – mamki danej rasy.

Waga jałówek ras mniejszych: hereford, angus, piemontese, powinna zatem wynosić 360-380 kg, a ras dużych takich jak charolaise, limousine, simental, salers blonde d,aquitaine 400–420 kg. Według prof. Henryka Grodzkiego, tej minimalnej masie ciała, osiąganej przed rozpoczęciem użytkowania rozpłodowego powinna towarzyszyć kondycja hodowlana na poziomie 2,5–3 punktów w skali BCS.

 
Drugim kryterium kwalifikującym jałówkę do zacielenia jest jej minimalny wiek, który powinien wynosić 15–20 miesięcy. Jałówki ras dużego kalibru oraz gorzej wyrośnięte, zacielają się później, a ras mniejszych – wcześniej dojrzewających, przy dobrym żywieniu można kryć wcześniej. Im wcześniej dojrzewająca jest rasa, tym szybciej decydujemy się na pierwsze pokrycie.

• Nie wolno stosować wczesnego krycia jałówek w złej kondycji, które nie osiągnęły wymaganych parametrów wzrostu. Trudności z pokryciem możemy spodziewać się także u jałówek chorych. Zwykle mają one zakłócony cykl rujowy lub wcale nie wykazują objawów rui

Gdy masa ciała dorosłych krów wynosi około 600 kg, to jałówki zdolne do rozrodu powinny ważyć ok. 400 kg w wieku 15 miesięcy. Taką masę ciała jałówki mogą uzyskać przy następujących parametrach: wadze urodzeniowej – 35 kg, przyroście przy matce do wieku 7–8 miesięcy 175–185 kg (ok. 850  g dziennie), co oznacza uzyskanie masy ciała w tym wieku na poziomie 210–220 kg. W dalszym okresie odchowu, od odsadzenia od matek średni przyrost do 450 dnia życia powinien wynosić 180–190 kg, a masa ciała dobrze rozwiniętej jałowicy w 15 miesiącu życia powinna więc osiągnąć 400 kg. O ile przy dobrej mleczności krów mamek stosunkowo łatwo jest uzyskać 210–220 kg przy odsadzeniu, to znacznie trudniej już np. w ekstensywnych warunkach żywienia zapewnić jałówkom pasze warunkujące przyrosty dzienne na poziomie 770 g, ponieważ ten okres odchowu przypada na okres zimowy i wiosenny. Zatem, dobrej jakości pasze gospodarskie: siano, sianokiszonki i słoma zbożowa, przy stosunkowo niewielkim dodatku pasz treściowych będą warunkowały osiągniecie takich wyników.

Trzeba jednak pamiętać, że nieodpowiednie krycie jałówek ras małych np. red angus, nasieniem ras dużych charolaise sprawi, że podczas wycieleń możemy spodziewać się komplikacji związanych z dużym płodem. Jednym z warunków bezproblemowych wycieleń jest także utrzymanie właściwej kondycji jałówek i krów mamek. U zwierząt w zbyt dobrej kondycji (szczególnie przed porodem) następuje otłuszczenie dróg rodnych, co prowadzi do wielu komplikacji porodowych. Z kolei zbyt słaba kondycja przyszłych matek prowadzi do osłabienia akcji porodowej.