Obniżenie limitów w celu ochrony gleby przed metalami ciężkimi
Stały Komitet ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz uzgodnił skorygowanie maksymalnych dozwolonych poziomów miedzi w paszach dla prosiąt. Pierwotną propozycją było obniżenie poziomu do 25 mg/kg dla wszystkich grup wiekowych trzody chlewnej – w dużej mierze w celu ochrony gleby przed zwiększonymi stężeniami metali ciężkich. Po ponad rocznej debacie na temat nowych limitów Komitet ostatecznie zgodził się, że udział tego pierwiastka należy zmniejszyć z obecnego poziomu 170 mg/kg do 150 mg/kg dla świń w wieku do 4 tygodni po odsadzeniu oraz do 100 mg/kg od 4. do 8. tygodnia po odsadzeniu. W dalszym okresie tuczu można stosować do 25 mg/kg.
Kiedy wchodzą nowe limity w życie?
Podane wartości odnoszą się do miedzi całkowitej, czyli miedzi z premiksów plus z pozostałych komponentów paszowych, takich jak zboża, śruty poekstrakcyjne itp. Nowe zasady wchodzą w życie zależnie od rodzaju produkcji:
- 13 lutego 2019 roku w przypadku nowych mieszanek mineralno-witaminowych i premiksów;
- 13 sierpnia 2019 roku w przypadku mieszanek paszowych dla zwierząt.
Najpóźniej do 13 sierpnia 2020 roku pasze wyprodukowane zgodnie ze starymi przepisami muszą zostać zużyte.
Konsekwencje po odsadzeniu
Zdaniem ekspertów prawdopodobne jest, że w niedalekiej przyszłości Komisja Europejska ponownie obniży zawartość miedzi w paszach. Już można przeczytać we wspomnianym wyżej rozporządzeniu, że „Mając na celu dalszą redukcję, przy przeprowadzaniu następnego przeglądu najwyższej zawartości w celu osiągnięcia maksymalnego poziomu 25 mg/kg w odniesieniu do prosiąt bezpośrednio po odsadzeniu, należy zachęcać podmioty działające na rynku pasz oraz instytucje badawcze do gromadzenia nowych danych naukowych dotyczących wpływu poziomów zaleconych przez Urząd na zdrowie i dobrostan prosiąt oraz do szybkiego zbadania stosowania i skuteczności alternatyw dla suplementacji miedzią”.
Korzystny wpływ większej zawartości miedzi na wydajność produkcji w okresie poodsadzeniowym związany jest z większym pobraniem paszy i zmniejszeniem biegunek u prosiąt. Eksperci sprawdzili, że obniżenie poziomu miedzi ze 160 mg/kg do 15 mg/kg 14 dni po odsadzeniu spowodowało spadek średnich dziennych przyrostów o 20% i wzrost odsetka biegunek w porównaniu z grupą kontrolną, u której obniżenie poziomu miedzi nastąpiło po 28 dniach od odsadzenia. Z tego powodu ważne jest, aby poszukiwać nowych rozwiązań, które można wdrożyć w celu zwiększenia pobrania paszy po odsadzeniu i poprawy zdrowotności jelit.
Fot. Dominika Stancelewska
Fot. Dominika Stancelewska
- Stosowanie wyższych poziomów miedzi w paszach miało na celu zmniejszenie problemów trawiennych u prosiąt po odsadzeniu
W krajach takich, jak Holandia udowodniono skuteczność różnych strategii żywieniowych ukierunkowanych na promowanie lepszego zdrowia jelit bez stosowania antybiotyków i minerałów (cynku i miedzi). Strategie te obejmują stosowanie małych stężeń białka w paszy w połączeniu z wykorzystaniem wysokostrawnych surowców paszowych i syntetycznych aminokwasów oraz zastosowanie odpowiedniego poziomu korzystnego włókna. Ma to sprzyjać szybszemu rozwojowi i dojrzewaniu przewodu pokarmowego oraz zmniejszeniu namnażania się patogenów u prosiąt w okresie po odsadzeniu.
Według żywieniowców wydaje się godne polecenia stosowanie dwóch różnych pasz po odsadzeniu – do 2.–4. tygodnia i od 5. do 8. tygodnia po odsadzeniu z odpowiednio dobraną do wieku i dojrzałości jelitowej prosiąt zawartością miedzi, białka, energii i włókna.
Dominika Stancelewska