Dlatego tak ważny jest dobór ras do krzyżowania towarowego. Obecnie produkcję tuczników opieramy głównie o mieszańce międzyrasowe, przy czym najlepsze efekty uzyskuje się poprzez krzyżowanie trój- i czterorasowe.
Mniej tłuszczu, więcej białka
Genetyczne uwarunkowania tuczników do odkładania białka wymagają odpowiedniego ich żywienia. Tylko wtedy może się uzewnętrznić ich zdolność do odkładania w przyroście dobowym dużej ilości białka. Poprzez odpowiednie żywienie świń można poprawić cechy tuczne, rzeźne oraz jakość mięsa. Przyrost tkanki mięśniowej w stosunku do tłuszczowej zależy głównie od genetycznych predyspozycji zwierząt do odkładania białka i tłuszczu w ciele, zwłaszcza po przekroczeniu określonej masy ciała. Punkt mięsności jest różny dla różnych ras świń. U naszych białych ras przypada przy masie ciała tuczników wynoszącej około 90 kg, dla ras bardziej mięsnych – około 100 kg.
Obecnie zwraca się uwagę na redukcję tłuszczu w tuszy, z wyjątkiem usuwania tłuszczu śródmięśniowego, który decyduje o walorach smakowych mięsa. Przyrost 700–750 g dziennie umożliwia odkładanie białka w ilości 100–120 g i nie powoduje nadmiernego przetłuszczenia. Natomiast szybkie tempo wzrostu powyżej 900 g dziennie zwiększa otłuszczenie tuczników. Tempo odkładania białka u mięsnych świń przekracza 150 g na dzień, a u niektórych wybitnie mięsnych osobników może wynosić nawet 200 g/dzień.
Intensywny tucz świń po osiągnięciu pewnej masy ciała wpływa w niewielkim stopniu na zwiększenie masy mięśni, powoduje natomiast odkładanie tłuszczu. U loszek otłuszczenie tuszy następuje wolniej niż u wieprzków, przy jednoczesnym lepszym umięśnieniu. Przedłużenie tuczu do 130 kg nie wpływa wyraźnie na obniżenie wartości rzeźnej tuszy, jednak u świń o masie około 120–130 kg często obserwuje się zmiany metabolizmu, których efektem może być zwiększenie podatności na stres.
Punkt krytyczny
Przy niedostatecznym zbilansowaniu składników pokarmowych w paszy następuje obniżenie przyrostów dziennych, zwiększa się zużycie paszy oraz pogarsza umięśnienie. Optymalna zawartość białka ogólnego w mieszance paszowej w pierwszym okresie tuczu powinna wynosić 17%, a w drugim nie więcej niż 15%. Nadmiar białka w dawce nie powoduje zwiększenia odkładania mięsa. Natomiast nieodpowiedni stosunek białka do węglowodanów, zwłaszcza na krótko przed ubojem, sprzyja wodnistości mięsa.
Z drugiej strony, zmniejszenie zawartości białka w dawce pokarmowej dla tuczników prowadzi do zwiększenia stężenia cholesterolu w tkankach mięśniowej i tłuszczowej. Do ograniczenia tego zjawiska przyczynia się dodatek syntetycznych aminokwasów stosowanych jako uzupełnienie niedoboru białka w paszy. Dzięki bilansowaniu aminokwasów w paszy możliwa jest poprawa mięsności świń oraz lepsze wykorzystanie białka paszy.
Przy wysokiej mięsności tuczników bardzo ważna jest też odpowiednia zawartość witaminy E, gdyż wpływa ona korzystnie na jakość mięsa świń. Natomiast zawartość tłuszczu w paszy powyżej 8% powoduje obniżenie przyswajalności pozostałych składników mieszanki paszowej.
Również struktura i konsystencja zadawanej paszy wpływają na wartość rzeźną i właściwości jakościowe mięsa. Żywienie paszami wilgotnymi powoduje mniejsze przetłuszczenie tusz. ds