Polska wnioskuje o uzyskanie środków z Unii Europejskiej na rekompensaty za rezygnacje z produkcji świń w gospodarstwach z niskim poziomem bioasekuracji oraz z tytułu niższych cen wieprzowiny w strefach z ograniczeniami weterynaryjnymi.
Strona polska argumentuje, że pojawienie się w ostatnim czasie nowych ognisk afrykańskiego pomoru świń w gospodarstwach utrzymujących świnie powoduje bardzo trudną sytuację producentów w strefach objętych restrykcjami, ale także coraz większą niepewność dla całego sektora wieprzowiny w Polsce. Ponadto w gospodarstwach objętych restrykcjami weterynaryjnymi zagrożony jest dobrostan świń w chlewniach. Kontynuowany jest proces produkcyjny, co na skutek braku możliwości sprzedaży tuczników wiąże się z ryzykiem nadmiernego zagęszczenia zwierząt w budynkach inwentarskich. Straty ponoszą także ubojnie i przetwórcy, którzy mają problem z pozyskaniem surowca. Przetwórcy kupujący zwierzęta z terenów objętych ograniczeniami muszą zagospodarować sztuki przerośnięte o niższej mięsności. W przypadku terenów zapowietrzonego i zagrożonego – ponieść koszty związane z zabezpieczeniem odpowiedniego transportu, warunków uboju i przetwórstwa, zutylizować w odpowiednich warunkach część produktów oraz poddać mięso obróbce termicznej.
Szef polskiego resortu rolnictwa zapewnił, że podejmowane są intensywne działania na poziomie krajowym mające na celu zahamowanie rozprzestrzeniania się wirusa ASF na pozostałą część Polski oraz Unii Europejskiej, co jest trudne ze względu na sąsiedztwo z Białorusią i Ukrainą, gdzie ASF jest szeroko rozpowszechniony.
Polski wniosek został poparty przez wielu innych ministrów. W odpowiedzi komisarz unijny Phil Hogan stwierdził, że kwestia ASF jest najważniejszą sprawą dla sektora wieprzowiny. Komisarz wyraził zadowolenie z propozycji programu działań i podziękował za jego przedstawienie. Zapewnił ponadto, że służby Komisji są gotowe do podjęcia współpracy z Polską w celu znalezienia najlepszych rozwiązań. Komisarz zapowiedział, że w najbliższym czasie odbędą się spotkania na poziomie eksperckim z przedstawicielami Komisji Europejskiej zajmującymi się sprawami rolnymi i weterynaryjnymi (DG AGRI oraz DG SANTE) w celu wypracowania zakresu pomocy dla producentów z sektora wieprzowiny w Polsce w związku z ASF.
- Zmniejszenie ograniczeń w strefach ASF
W wyniku negocjacji z Komisją Europejską strefa z ograniczeniami związanymi z wystąpieniem przypadków ASF u dzika i ognisk ASF została zmniejszona. Zmiany przepisów pozwolą na sprzedaż tuczników do ubojni z terenów do tej pory objętych ograniczeniami. Decyzja dotyczy około 10 tys. gospodarstw, w których utrzymywane są świnie. Uwolniony zostaje handel tucznikami na większej części Podlasia, prawie na całym Mazowszu i Lubelszczyźnie.
W życie weszło Rozporządzenie Ministra Rolnictwa z 7 października 2016 r. i nastąpiły znaczne ułatwienia w sprzedaży świń w następujących powiatach:
■woj. lubelskie: bialski,
■ woj. mazowieckie: ostrołęcki, ostrowski, sokołowski, siedlecki, łosicki,
■ woj. podlaskie: grajewski, moniecki, łomżyński, wysokomazowiecki, bielski, siemiatycki, hajnowski, białostocki oraz augustowski (przeniesienie gm. Lipsk do strefy ochronnej).
W ww. powiatach znów obowiązywać będą wymogi opisane w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, a także, na części z nich, restrykcje opisane w rozporządzeniach właściwych miejscowo wojewodów/powiatowych lekarzy weterynarii.
