Handel świniami z Litwą przywrócony
Polska oficjalnie odwołała zakaz importu świń z Litwy, który obowiązywał od połowy grudnia 2018 roku i obejmował zwierzęta z tzw. strefy czerwonej występowania afrykańskiego pomoru świń. Decyzja zapadła po spotkaniu ministrów rolnictwa Polski i Litwy w obecności unijnego komisarza ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności Vytenisa Andriukaitisa, w wyniku którego osiągnięto porozumienie o przywróceniu handlu żywymi świniami.
Problemy w handlu trzodą chlewną między Polską a Litwą pojawiły się po decyzji ministra Krzysztofa Ardanowskiego o wstrzymaniu wydawania zezwoleń na przywóz do Polski świń i mięsa wieprzowego z obszarów ASF z Litwy. Minister podjął ją w połowie grudnia na skutek protestów rolników na autostradzie A2. Zapowiedział też, że osoba, która podjęła decyzję o wydaniu pozwoleń na przywóz świń, zostanie zwolniona z pracy, oraz zapewnił rolników, że takie sytuacje nie będą miały już miejsca. Odwołany ze stanowiska został wówczas zastępca głównego lekarza weterynarii Krzysztof Jażdżewski. Strona litewska oburzyła się zakazem, twierdząc, że decyzja o wstrzymaniu handlu jest niezgodna z unijnymi przepisami, i zagroziła, że odwoła się w tej sprawie do Komisji Europejskiej.
ASF w Polsce i na Litwie
Według danych litewskiego ministerstwa rolnictwa, w 2018 roku wykryto w tym kraju 51 ognisk afrykańskiego pomoru świń w gospodarstwach trzody chlewnej i ubito ponad 22 tys. świń, natomiast w Polsce w ubiegłym roku wykryto 109 ognisk ASF i zlikwidowano 25 tys. świń.
Szefowie służb weterynaryjnych obu krajów zgodzili się, że konieczne jest zaostrzenie wymagań kontrolnych w handlu żywymi świniami i usprawnienie mechanizmów wymiany informacji między Litwą i Polską. W tym celu na początku stycznia spotkali się główny lekarz weterynarii Paweł Niemczuk oraz dyrektor Państwowej Służby Żywności i Weterynarii Republiki Litewskiej Darius Remeika. Dyskutowano na temat stosowania środków kontrolnych i zapobiegawczych w odniesieniu do występowania ASF w obu krajach oraz wymogów technicznych dotyczących handlu trzodą chlewną z regionów objętych ograniczeniami w związku z występowaniem wirusa.
Wymogi przemieszczania świń bardziej rygorystyczne dla polskich hodowców?
Jednym z wymogów przy przemieszczaniu świń pochodzących ze stref ASF jest konieczność zapewnienia, że zwierzęta zostały poddane badaniom laboratoryjnym pod kątem wirusa 15 dni przed datą przemieszczenia lub że świnie pochodzą z gospodarstwa, które co najmniej dwa razy do roku, w odstępach co najmniej 4 miesięcy, było kontrolowane pod kątem afrykańskiego pomoru świń przez właściwy organ weterynaryjny. Zdaniem naszych krajowych producentów trzody chlewnej, przywożone z Litwy do Polski zwierzęta nie podlegały tak rygorystycznym zasadom, jak świnie transportowane z polskich gospodarstw znajdujących się w strefie czerwonej.
- Przywrócono przemieszczanie się świń z Litwy do Polski, jednak, jak twierdzą służby weterynaryjne, wprowadzone zostaną dodatkowe wymagania
Jak zapewnia Główny Inspektorat Weterynarii, przed wydaniem zgód na przemieszczenie świń z informacji otrzymanych od litewskich służb weterynaryjnych wynikało, iż gospodarstwa na Litwie położone na obszarach ASF były poddawane dwukrotnym kontrolom w odstępach co najmniej 4 miesięcy. W związku z tym nie zachodziła konieczność wykonywania badań krwi w kierunku afrykańskiego pomoru świń w okresie 15 dni przed datą przemieszczenia.
Z kolei Komisja Europejska poinformowała, że jest przeciwna budowaniu płotów na granicach jako sposobowi walki z przemieszczaniem się dzików i tym samym przenoszeniem wirusa afrykańskiego pomoru świń. Jej zdaniem należy skupić się na innych metodach walki z wirusem ASF.
Budowę ogrodzenia na granicy z Belgią planuje rząd francuski po tym, jak wirus został potwierdzony u dzika po belgijskiej stronie zaledwie 1 km od granicy. W sumie ma to być około 100 km ogrodzenia wzdłuż obszarów przygranicznych na północnym wschodzie kraju. Dodatkowo armia francuska ma pomóc w odstrzale dzików w strefie przygranicznej. Budowę płotu o wysokości 1,5 m wzdłuż granicy z Niemcami rozpoczęła już Dania. Ogrodzenie będzie miało 68 km. Oddzieli część Danii leżącą na Jutlandii od landu Szlezwik-Holsztyn w Niemczech. Budowa płotu, który ma być wpuszczony w ziemię na pół metra, ma być zakończona jeszcze w tym roku.
Pierwsze ognisko ASF w tym roku
Główny Inspektorat Weterynarii poinformował o stwierdzeniu ogniska afrykańskiego pomoru świń w gospodarstwie, w którym utrzymywano 67 świń, położonym w gminie Gołdap w powiecie gołdapskim (woj. warmińsko-mazurskie). Gospodarstwo położone jest w obszarze objętym ograniczeniami.
Dominika Stancelewska