Zapewnienie wysokiego dobrostanu zwierzętom zawsze będzie się opłacać rolnikowi
Efektem nieprawidłowości w utrzymaniu świń są agresja, uszkodzenia ciała, pogorszenie zdrowia i ostatecznie – wyników produkcyjnych, co świadczy też o niskim poziomie dobrostanu. Dobrostan i zdrowie zawsze bowiem idą w parze.
Dzięki odpowiednim warunkom i zapewnieniu wysokiego statusu zdrowotnego możemy minimalizować straty, a jednocześnie ograniczać występowanie chorób i stosowanie leków. Niesprzyjające zwierzętom utrzymanie jest czynnikiem stresowym zmniejszającym przyrosty masy ciała i wydajność, a także hamującym rozwój układu odpornościowego oraz zaburzającym reakcję na wystąpienie patogenu.
Wszelkie zaburzenia spowodowane wpływem długotrwałego stresu wynikającego ze złego utrzymania osłabiają organizm, zwiększają podatność na choroby i śmiertelność.
Badania wskazują, że świnie utrzymywane w warunkach ze wzbogaconym środowiskiem są mniej zestresowane, a ich układ immunologiczny rzadziej aktywowany. Potwierdza to negatywne oddziaływanie stresu na funkcjonowanie układu odpornościowego oraz korzystny wpływ wzbogacenia środowiska na zachowanie i zdrowie świń.
Złe warunki utrzymania i stres wywołują agresję u loch
Dla loch czynnikiem silnie stresogennym jest poród. Szczególnie w niewłaściwych warunkach mogą one przejawiać zachowania niebezpieczne dla siebie i prosiąt. Szacuje się, że odsetek loch atakujących prosięta i zachowujących się wobec nich agresywnie może wynosić od 1 do 15%. Wzbogacone środowisko porodówki zdecydowanie przyczynia się nie tylko do zmniejszenia śmiertelności wśród osesków, ale także liczby prosiąt martwo urodzonych. Skraca się akcja porodowa i lochy łatwiej wchodzą w interakcje z prosiętami.
Podstawą dobrostanu jest odpowiednia przestrzeń bytowa dla zwierzęcia
Podwyższony dobrostan zwierząt związany jest nie tylko z dostępem do materiałów manipulacyjnych, ale przede wszystkim z zapewnieniem zwiększonej powierzchni bytowej. Producenci trzody chlewnej mogą otrzymać dofinansowanie w tym zakresie, przystępując do ekoschematu „Dobrostan zwierząt”.
Czytaj więcej: Dobrostan zwierząt 2024: ilu rolników ubiega się o dopłaty? Jakie praktyki wybrali?
Trzeba zapewnić w nim zwiększoną o co najmniej 20 lub 50% powierzchnię bytową – zgodnie z tabelą określającą minimalne wielkości tych powierzchni w przypadku loch oraz przy utrzymaniu tuczników. Zagwarantowanie większej ilości miejsca w kojcach jest podstawowym warunkiem przystąpienia do ekoschematu. Jednocześnie rolnik musi zagwarantować, że lochy nie będą utrzymywane w systemie jarzmowym. Dopuszcza się przebywanie loch w jarzmie w okresie okołoporodowym, jednak nie dłużej niż przez 14 dni.
Dodatkowe dopłaty dla rolników utrzymujących świnie na głębokiej ściółce
Aby przeciwdziałać gryzieniu się świń i ograniczyć potrzebę przycinania ogonów, zaleca się stały dostęp do materiałów wzbogacających lub przedmiotów absorbujących uwagę zwierząt. Powinny one być bezpieczne oraz jadalne lub nadawać się do żucia.
Dlatego jeśli rolnik realizuje w ekoschemacie „Dobrostan zwierząt” podstawowy wymóg polegający na zapewnieniu zwiększonej powierzchni bytowej, może uzyskać dodatkowo dopłatę za utrzymanie na ściółce ze słomy lub podobnym materiale o powierzchni pozwalającej na jednoczesny odpoczynek zwierząt – czy to w podwyższonym dobrostanie loch, czy tuczników. Można również stosować późniejsze odsadzanie prosiąt – nie wcześniej niż w 35. dniu życia. Dodatkową praktyką jest także utrzymywanie zgodnie z wymogami systemu QAFP.
Jakie tuczniki kwalifikują się do uzyskania dopłat?
Do płatności dobrostanowych kwalifikują się tuczniki pochodzące od loch utrzymywanych w gospodarstwach realizujących dobrostan loch lub tuczniki pochodzące od macior utrzymywanych w siedzibie stada położonej nie dalej niż 50 km (w linii prostej) od siedziby stada, w której będą tuczniki utrzymywane zgodnie z wymogami podwyższonego dobrostanu.
W przypadku gospodarstw, w których prowadzi się cykl zamknięty, a rolnik realizuje jednocześnie dobrostan loch oraz tuczników, możliwe jest otrzymanie dodatkowej płatności do tucznika kwalifikującego się do płatności w ramach dobrostanu tuczników urodzonego w tym gospodarstwie.
Dominika Stancelewska
