Biofilm bakteryjny uniemożliwia skuteczną dezynfekcję w chlewni
Bakterie wewnątrz biofilmu mogą też uzyskać odporność na niską dawkę preparatu odkażającego, gdyż uważane są za punkty przenoszenia genów odporności. W biofilmie dochodzi bowiem do kontaktu wielu patogenów, co ułatwia wymianę materiałów genetycznych, w tym genów oporności, na środki dezynfekujące, a także antybiotyki.
Bakterie znajdujące się w biofilmie zmniejszają przepuszczalność błony komórkowej, co ogranicza wnikanie środka dezynfekującego. Również składniki biofilmu, takie jak białka, kwasy nukleinowe czy węglowodany, mogą osłabiać skuteczność dezynfekcji.
Czym jest biofilm bakteryjny i jak go usunąć?
Organizmy tworzące biofilm przylegają do powierzchni, tworząc jednocześnie otoczkę, która staje się odporna na warunki środowiskowe. Jednocześnie umożliwiają aktywne namnażanie się mikroorganizmów. Aby usunąć biofilm, konieczne jest namaczanie powierzchni, które należy rozpocząć w ciągu 3–4 godzin po wyprowadzeniu świń z budynku. Zaleca się namaczanie z przerwami poprzez spryskiwanie wodą przez 5 minut, a następnie 15 minut przerwy. Należy to powtarzać co najmniej 2 godziny, natomiast za optymalny czas namaczania uważa się 12 godzin. Spryskiwanie dłużej niż 5 minut powoduje marnowanie wody, która po prostu zacznie spływać. Zachowanie odstępów pomiędzy każdym natryskiem zapewnia wniknięcie wody w brud, szczególnie w jego grube, ciężkie warstwy.
Zastosowanie detergentu dodatkowo ułatwi penetrację wody w zabrudzeniach dzięki jego właściwościom zwilżającym. Użyty detergent powinien zawierać środki powierzchniowo czynne, które penetrują i odrywają materię organiczną od powierzchni, w tym tłuszcze zawarte w odchodach. Zabrudzenia zostają wówczas zmiękczone i łatwiej usunąć je z powierzchni podczas mycia.
Biofilm w liniach pojenia świń jest szczególnie niebezpieczny dla ich zdrowia
Jeśli biofilm powstanie w linii pojenia, może ograniczać przepływ wody, co skutkuje pogorszeniem wydajności zwierząt lub nawet ich odwodnieniem. Pamiętajmy, że świnie pobierają dwa razy więcej wody niż paszy i odgrywa ona istotna rolę w utrzymaniu dobrego zdrowia stada. Biofilm wychwytuje też cząsteczki leków, przez co zwierzęta mogą otrzymać zbyt małe dawki, jeśli podajemy je w wodzie do picia. Może to nie tylko być powodem nieskutecznego leczenia, ale także prowadzić do rozwoju opornych szczepów bakterii. Liczba mikroorganizmów tworzących biofilm może wzrosnąć, gdy panuje wysoka temperatura, wilgotność, słaby przepływ wody w systemie pojenia lub z wodą podawane są leki, suplementy bądź elektrolity.
Dominika Stancelewska
Zdjęcie: Dominika Stancelewska