Grypa ptaków wybuchła z niespotykaną dotąd intensywnością i jest nie do zatrzymania. Praktycznie codziennie wykrywane są nowe ogniska w Polsce. W tym roku mamy ich już 354. W ciągu ostatnich dwóch tygodni, czyli na początku sezonu 2021/2022 wirus pojawił się aż na 16 fermach w kilku województwach. W tych gospodarstwach utylizacji poddano ponad 772 tys. sztuk drobiu, głównie indyków i brojlerów. A łącznie w tym roku zlikwidowano ok. 11 mln ptaków hodowlanych.
Ogniska grypy ptaków na fermach w sezonie jesienno-zimowym 2021/2022 w Polsce
Bez zdecydowanych działań polska potęga drobiarska upadnie
Hodowcy są przerażeni, bo tempo rozprzestrzeniania się choroby świadczy o tym, że ministerstwo rolnictwa i inspekcja weterynaryjna nie radzą sobie z tym problemem. Co więcej, nie są podejmowane żadne dodatkowe działania, by wirusa opanować.
Krajowa Izba Producentów Drobiu i Pasz alarmuje, że jeśli natychmiast nie zostaną podjęte środki prewencyjne, może się okazać, że Polska, czyli największa potęga drobiarska w Europie – poniesie straty, które trudno sobie obecnie nawet wyobrazić.
A przecież w ostatnich latach Polska umocniła swoją pozycję na rynku unijnym, stając się od 2014 roku największym producentem mięsa drobiowego w Unii Europejskiej. W 2019 roku produkcja mięsa drobiowego w Polsce wyniosła 2,6 mln ton, czyli aż 18,2 proc. produkcji unijnej. Dlatego tak ważne jest pilne zwalczanie grypy ptaków. Tylko w ten sposób można ograniczyć straty dla polskiej gospodarki i polskich rolników.
Mapa ognisk grypy ptaków na fermach w sezonie jesienno-zimowym 2021/2022 w Polsce
KIPDiP: Chów przyzagrodowy zagraża branży drobiarskiej
Zdaniem KIPDiP, największym czynnikiem ryzyka są obecnie niewielkie, tak zwane przyzagrodowe stada drobiu oraz beztroska w obchodzeniu się z padłymi dzikimi ptakami.
- Doświadczenia zebrane przez nas w poprzednich sezonach, w których grypa ptaków była obecna w Polsce uczą nas, że głównym źródłem zakażeń wirusem HPAI dla komercyjnych ferm drobiu są złożone z kilku lub kilkunastu sztuk stadka kur, kaczek lub gęsi utrzymywane na polskich wsiach na potrzeby własne. W takiej przyzagrodowej hodowli nie są przestrzegane jakiekolwiek zasady bioasekuracji – wyjaśnia mówi Katarzyna Gawrońska, dyrektor Krajowej Izby Producentów Drobiu i Pasz.
Dodaje, że właściciele małych, przydomowych kurników nie powinni wypuszczać kur, kaczek i gęsi na zewnątrz. A jeśli tak się dzieje, zdaniem Gawrońskiej, inspekcja weterynaryjna powinna nakładać kary.
W których regionach gospodarstwa rolne są najbardziej zagrożone grypą ptaków?
Instytut Weterynarii w Puławach we współpracy z ministerstwem rolnictwa oraz inspekcją weterynaryjną opracował mapę ryzyka wystąpienia grypy ptaków u drobiu w gospodarstwach komercyjnych.
Są to miejsca, gdzie pojawienie się wirusa jest bardzo prawdopodobne, m.in. ze względu na trasy migracyjne dzikiego ptactwa i położenie cieków wodnych.
Do obszarów ryzyka zaliczono:
- województwo lubelskie: powiat lubartowski
- województwo lubuskie: powiat gorzowski
- województwo łódzkie: powiat sieradzki
- województwo mazowieckie: powiat żuromiński i mławski
- województwo wielkopolskie: powiat kaliski, ostrowski, ostrzeszowski, wolsztyński
- województwo warmińsko-mazurskie: powiat iławski i nowomiejski
- województwo dolnośląskie: powiat trzebnicki
- województwo kujawsko-pomorskie: powiaty inowrocławski, chełmiński, lipnowski
- województwo lubuskie: powiaty zielonogórski i nowosolski
- województwo mazowieckie: powiaty gostyniński, płocki, sierpecki, siedlecki
- województwo opolskie: powiat kędzierzyńsko-kozielski
- województwo pomorskie: powiat kartuski
- województwo śląskie: powiat cieszyński
- województwo wielkopolskie: powiaty grodziski, kępiński i szamotulski
- województwo warmińsko-mazurskie: powiaty działdowski, olsztyński i ostródzki.
Mapa ryzyka wystąpienia HPAI u drobiu utrzymywanego w gospodarstwach komercyjnych
Jak chronić drób przed grypą ptaków?
Wirusem grypy ptaków zagrożone są zarówno duże fermy, jak i drób przydomowy.
Aby uchronić swoje stado przed chorobą, hodowcy powinni przestrzegać przede wszystkim zasad bioasekuracji. Przed wejściem do obiektów, gdzie utrzymywany jest drób, należy wykładać maty dezynfekcyjne, stosować odzież ochronną i nie wpuszczać nikogo obcego na teren gospodarstwa. Również hodowcom poza obszarami, na których występuje wirus, zaleca się trzymanie ptaków w zamkniętych budynkach i niewypuszczanie ich na zewnątrz, aby zminimalizować ryzyko kontaktu z wirusem.
Pełna lista zasad ochrony drobiu znajduje się TUTAJ.
Natomiast Krajowa Izba Producentów Drobiu i Pasz domaga się także przeprowadzenia przez służby weterynaryjne kampanii informacyjnej dotyczącej postępowania z przypadkowo znalezionymi martwymi, dzikimi ptakami.
– Padłych osobników pod żadnym pozorem nie należy dotykać, ani przenosić. Każdy, kto znajdzie martwego ptaka powinien powiadomić niezwłocznie powiatowego lekarza weterynarii. Tylko takie postępowanie może nas uchronić przed nieświadomym przenoszeniem wirusa – tłumaczy stanowisko KIPDiP Katarzyna Gawrońska.
Kamila Szałaj